UW
म / £
oe L 544
ss + : the be 3 १1 Fa ; A : : । fa : wit. ५ । न ॥ ८
yt
pare ५ TION, Or OrrentaL Works: ¢ PUBLIGHED BY THE १ ५४ ॥ ‘ia $ * <
ASIATIC SOGIETY OF BENGAL. =: < NHW SHERIBS, No, 1989, | ध
; ५५१ [ ॥ a १. „^ ५, F é ५ | नं 0 handle. seepage, enna > 9 (= ~ = tan भजक ae ER, ae, क SIRWILLAMJONES. ॥ कि १ , ‘ ष Fe + we 4 4 vf
जाको कि" भो [क 8 0 १ ति 1 व 1 1 । eal ot in cara ।
क "न कः => =» ` णे (माक wee ee + कि te ककन a eae me oe # ae
és पिव ae Ara panes sala alinaenieh ति ति 8, 1 1 A MB ey m8 mn RT
- + ० ie ee ee oe eee 8) ne ज) जि ere gee oe wide oe oe ७० =. ॐ करम - +... 2 च [ग क 7 al जनिरिति re. निवत् + धनिनि ०9 ~ ^= -9 = म ^ ५ । een । 9 १ त, , 2 ee etl me क्यः । पद क ha ००१, ३ , Ot Mgrs eee + ॥
te भ
॥ 1
#
ite |
= "` Mee 9
"1. pee i ब्द र्, = PRO य
4 ag tT. >
7१" १ A + । PEE त
\
VASUDEVA RATHA. ।
EBoirEp ए . व me a
ta: POND saDASHIVA'MISRA, षहः fl
। (1.
% ५ 7 Pre = 6 MI ONT 2 ८ ू ' 7 a. wos 1
7,
Oe a enti ott - OO १०५४१५- ८० tied 2 a et PS va
+
a पु +
Sk no 19445
शौगणेशाय ममः प्मतिप्रकाशः
ककि “Pr १५०००५० यक 0११. , bs od WF का मी
भक्ते खुतिस्मृती चोभे थस्य सर््वेष्बरस्य वे । सखिदानन्द्रूपाय तस्त Meta नमः +
अथ काला fast | ततादौ सस्बत्सरनि गयः 1
सम्बल्सरो माम मासायनाद्यवयवो कालविग्रषः सम्यकू aqera ऋतुमासादय इति व्युत्म्तः, सच दादद्मासाककमः
-ण्मासाः wee” इति श्रुतेः | -सज्रैविष्येन AHA:
भ्व सैक्ीश्रीरः 1 ४५ tts ४५५ Pt wR
afwrerengan fers
1) 04४
१ ‘ v «t iva / । Hh Jie 1.९
id Ps, ५ ल - a re \ £ ‘ w cet, al ५ + । Ys 1 1 a ay ws ५4 “ | Ay शर ॥ 1) 4 ५, + क. ¢ 4११. = ‘ ¥ # 8 ५ “ 4 ? / + + ’ t 4 7 - a (1 ९५ Hes ernie ८, hadnt ai १ woe Te 9. SP mde erat wig ji 4 ॥ 3 » ४६१२} ८ + | aa \ ९,अ५6, ant Fat” WA षः ; 1 नि | ५.१ hy 7 aes ८. ४ &. 5 १.१६ ) । | & ५ 4 | ¢ ॥ be 4 ॥ iv ™ ५ i 4, ‘ foo ay 4 i a 4 ^: ३.५. Pe de hy # we Ley e | J ne of ity ९६ एश ek र ५६५०-९, 41 4 a ¢ + ine
2 स्मतिप्रकाशः ।
श्रयनिष्यत्रोयः स ae: |) हादशसूधसंक्रमरनिष्यन्नो यः a सौरः । सोमयागे सवनत्रयस्य अष्ोरातनिष्पाद्यतवात् षथ्यधिक- श्तत्रयसंख्याकंनिष्यत्रो यः स सावनः, aa इादथमासैः साध्यं संवत्सरसन्नं, तस्य स।वनेनेव. सिचिः, वानरस षडभिरद्ाराते-
४५ ~ ~ 2 yaa, Vs सपादेः पद्चभिरहोरा्रधिकल्वात् |
अथ भरयननिगंयः | saa fefad दक्तिणोत्तरसंन्रकं, यान् षरमाषान् दक्िणा- दित्य एमि, यान् षार्मासानुदगादित्य एतोति | उदगायनदस्िणाघनयोविधिनिषेघावाद, देवतारामवाप्यादिप्रतिष्ठोदष्लखे रवो | दक्षिणस्य मुखे कुवन् न तत्फलमवाप्रयात् ॥ मादमेरववारादनरसिंहतिविक्रमाः । मरिषासुरश्म्तो चस्थाप्या वे दसिणायमे॥ इति।
अथ उतुनिरयः | स॒ च षड्विधः, “षड् वा ततः ` “दहादशमासाः पञ्चप्तव" दूति, तत विषसितम् | तथाच युतिः, (दादथ्मासाः awa” इति, रमन्त शिभ्रिरयोः समास्नेति |
स्मतिप्रकाशः। ९
ऋतूनां मासदयालकत्वम् भ्रग्िचयने ऋहतव्ये्टकोपधान- मन्ते wad, “दन्दमुपदधाति तस्माइन्दर्तव” दति । तथाच, इषटकोपधानमन्ते मूयते, “AYA माधवश्च वासन्तिका ऋतू, शक्र शचि awl ऋतु, नभ नभस्यश्च वापिका ऋ्टत्'' | “दूषश्चोजश्च शारदा BI, aa aaa ईैमन्तिका ऋतू, तपञ्च तपस्यश्च ifn ऋतू ” । ते च वसन्तादय हिविधाः, चन्द्राः सौरा, चेतादय- खान्द्राः | तश्चोक्लम्,-- मधुश्च माधवश्वेत्यादिना मध्वादीनां चैत्ादिपर्यायत्वात् t “aqt मासो मधुः प्रोक्तो वेशाखो माधवो भवैदित्यादि- दचनेन, एतषां चंताद्यालमकानां चन्द्रगतिपरिलब्पलाचान्द्रत्वं, मोरेषु तु मोनमेषयमषतपयोवा वसन्त दत्याभिघानात् मोना- बं anfed च वसन्तस्य वंकल्यिकं, तथाच तदनुसारेण प्रो द्मादयोऽपि' विनियीगेषाम् | aa शूतिः- “वसन्ते ब्राह्म णोऽग्नोनादधौत wre राजन्धः शरदि वेश्य afar | स्मृतिरपि- “वसन्ते ब्राह्मशमुपनयोत aia राजन्धं शरदि “ara” fafa
ग स्मृतिप्रकाशः।
जरयनिष्पन्नोयः स ate: | दादणशसूथसंक्रमरनिष्यत्रो यः स- सौरः । सोमयाग सवनत्रयस्य wiuafamaag षच्यधिकं- श्रतचयसंख्याकेनिष्यन्नो यः स सावनः, तव दादशमासेः साध्यं संवत्सरसन्न, तस्य स।वनेनेव. सि्िः, wea षषटभिरदाराते
४ =\ £> fi न्यूनत्वात्, सौरस्य सपादेः पञ्चभिरहोरारधिकलत्वात् ।
अथ अयननिगयः |
saa fefad दश्िणोत्तरसंन्नकं, यान् षरमाषान् efear- ` दिव्य एति, यान् पागमासानुदगादित्य एतोति | उदगायनदस्तिणायनयोविधिनिषधावाद्, दटेवतारामवाप्यादिप्रतिष्ठोदश्चखे रवौ । दत्तिणस्य सुख कुवन् न तत्फलमवाघ्रयात् ॥ माढभरववाराषनरसिंषतिविक्रमाः | मदिषासुरषन्तो च खाप्या वे दल्िणायमे ॥ इति,
[1
अथ रतुनिरयः | स च षड्विधः, “ag वा ऋतल “हादशमासाः wana” इति, तवै. विवस्ितम् । तथाच अतिः, दादगश्मासाः पश्चत्तव" इति, $मन्त- fafa: समामेति।
स्मतिप्रकाशः। १.
ऋतूनां मासदयाककत्यम् भ्रस्निचयने ऋतव्येषटकोपधान- मन्ते wad, “दन्दमुपदधाति तस्मादन्दमृतव” दति । तथाच, दटकोपधानमन्ते Yad, “AYA माधवश्च वासन्तिका ऋतू, VHT शएचिय ata sq, नभश्च नभस्यश्च वापिका ऋतू" | “दूषद्ोजख शारदा ऋतू, awa aware ईैमन्तिका ऋतू, तपश्च तपस्य गेशिरा ऋतू ” । त च वसन्तादयो दिविधाः, चन्द्राः सौरा, वचेत्रादय- खान्द्राः। तश्चोक्म्,-- मधुश्च माधवधेव्यादिना मध्वादीनां चेव्रादिपर्यायत्वात् । भचेचो मासो ay: प्रोक्तो वेशाखो माधवो भवेदि"त्यादि- Rada, एतेषां चेताद्यालकानां चम्प्रगतिपरिलब्षत्ताचान्द्रतं, मोरेदु तु मौोनमेषयोमेषद्रपयोवा वसन्त दत्याभिधानात् मोना- ब्रं anfed च वसन्तस्य वैकल्पिक, तथाच तदनुसारेण ग्रौप्मादयोऽपि विनियीगञ्चेषाम् | aa युतिः-- “वसन्ते ब्राह्म णोऽम्नोनादषीत ae राजन्धः शरदि वेश्य afer | स्मृतिरपि-- “वसन्ते प्राह्मणमुपनयोत aie राजन्धं शरदि वैष्ठ"मिति ।
. ALAA RIT: | अथ मासनिगयः।
सच मासथयतुविषः, da यावता कासेन चन्द्रस्य afeaal सम चान्द्री मासः | तथोक्त,-- मास्यन्तो परिमौयन्त खकालाददिद्ानितः। मासा od wart अ्यास्विंगरत्तिथिममन्विताः ॥ wae रागिगनियेत्र मोयते स सौरः, श्रहोरात्राणां जिंगत्- मंख्या यव परिमोयत स सावनः तद्क्ष,-- चान्द्रः शक्तादिदटग्नन्तः सावनस्विंशना fea: | एकराशौ रवियावत्कालं मास; स भास्करः ॥ दति! नात्तत्ररषपि मासं केचिददन्ति,-- “सवेत्तपरिपूर्णेयु araat मासं उच्यते,” | द्रति aq सोरमासस्य Baal भेषादिराभोनामाथन्ताभ्यां व्यव- स्थितौ. सावन पुरुषेच्छादिनियामकः, aaa नक्षत्रं निया- मकम् | | चान्द्रो दिविधः enter: पूणिमान्तो वैति | तथाच युतिः “श्रमावास्यया fe मासान् सम्पादय श्र रुछृजन्ति, श्रमावस्यया fe मासान् पश्यन्ति, पौणेमास्या fe मासान् सम्पाद्य भरहरत्तृजन्ति, पौणमास्वा हि मासान् सम्प- ण्यन्तो "ति
स्मतिप्रकाशः । चू
तत्र मासस्य पणिमान्ततव गुतः कटाक्तो भूयान् | तथाच, “चतुषं aga मासेषु चातुमास्ययाजो"त्यादौ पूर्णि- मान्तमासोऽभिप्रेतः। wat च-- ्रलयुककष्णपत्ते तु खां कायं दिने दिने इति। MAAS तु भाद्रपदक्लष्णपत्न TAA | तथा, जयन्ती प्रकरण — “मासि भाद्रपटेऽ्म्यां क्रष्यपचेऽदरात्रक" इति : यतिधर्मे तु, --“कऋतुमन्धिषु वापधेदि"ति प्ूणिमायां वपनं कुवन्ति,” तस्माद गन्तत्वपूणमान्तत्योः समो fan, ग्रमुष्ठाने तु aaafanareraafa | sqararaafcfeeal मासः स्यदृब्राह्मणस्यत्, संक्रान्तिपौणमासाभ्यां तयेव बृपवेश्चयोरिति ॥ नया,-- सोरो मामो विवाहादौ यज्ञादौ सावनः खतः) प्राल्दिकिऽपित् काय्य च चान्द्रो मासः प्रशस्यते I पूणिमान्तदगीन्तमासानां चेत्ादिमंन्ना नक्ततप्रयुक्ता, aaa qa: कान इति, faarqat पौणमासौ चैत्रोति ब्युत्पत्रलात्। एवं वेश्याख्यादिषु, aa चेव्रादिग्रावणान्तानां दित्रादिनक्षवरह्हं प्रयोजकं, भाद्रपदाखयुजयोसतु गतभिषक्रेवत्यादितिकम् । काल्ति- कादौनां माघान्तानां ज्ञततिकादिदन्द, फादगुनसख्य पृव्वफादगुनौ- ` त्रयमिति विवेकः |
ई स्मतिप्रज्ञाशः।
तधोक्ग,-- भन्योपान्त्यो त्रिभौ न्नेयो फारगुनसु विभो मतः। Rar मासा fear san कततिकादिव्यवसया a
दूति शष्मासनिणयः |
अथ मलमासनिगयः।
Carel मासो द्यसंक्रातो मलमासः प्रकोत्तितः।* दति aaa कालाधिक्यात्। “oat वदन्ति कालस्य मासं कालविदोऽधिकम् wv” इति कालाधिक्यं च दगितम्। सौरेणाव्दसत मानेन यदा भवति awe | सावनेन तदा माने दिनषट्कं न Gad दिनरातयश्च तै राम प्रक्षाः संवत्सरेण षट् । सोरसंवत्सरस्यान्ते मानेन शथिजेन gz | एकादशातिरिचखन्ते feafa सगुनन्ट्न् | समाहये सामास तस्माश्मासोऽतिरिश्यते ॥ स चाधिमासकः प्रोक्रः काम्यकश्चसु गदितः | भयमधेः, सौरः सम्बत्सरः षडभिदिनैः सावनादतिरिच्यते। तथाच, कियदभिका agefefanal श्रशोरात्राणां सौरोऽब्दः, * एकादशभिदिनेखान्रादतिरि श्यते, तथाच सावनात् wefa- Cea चतुःपश्चाशच्िग्तो चाहोरात्राणां वाद््रोऽब्दः,
सपतिप्रकावः । 9
AMS, चान्द्रसम्बत्सरदइयात् सौरसंवल्सरहयं दाविशत्या दिने- दधिकं भवति, तत ay सौरं aaa चान्द्राश्मासाषटकात् साडः सप्भिदिनेरतिरि यते, तथाच मिनित्वा दिनाैन्यूनो मासो भवति, सोऽयमधिमास दति भ्रवशिष्टदिनाहैपूरणं च यथोक्ष- कालाद षोडशभिदिनः सम्पद्यते । तथोक्तं, — हातिंशद्विगेतेमासैदिनेः षोडभिस्तधा , घटिकानां चतुष्के च प्रपतत्यधिमासकः॥ इति। एतच्च स्फटगणनामधिक्घत्योकर, यौतस्मास्तयो मसे तिंथत्तमे भवेदित्य॒क्तमादर्णोयं। तथोक्ञ,- पञ्चमे पश्चमे वाब्दे हौ मासावधिमासकौ। इति। इृन्द्राग्नो यत्र Waa मासादिः स प्रकौत्तितः। श्रम्नोषोम्ये feat मध्ये समापो पिदिसोमकौ ॥ तमतिक्रम्य तु यदा रविगच्छत् कदाचन) arent afaadt sat दितोयः प्राक्घतः स्मृतः ॥ xfa शक्तप्रतिपदि दगेष्टिदेवत wera, कष्णप्रतिपदि पौणंमासे- fezat श्रगनोषोमौ, अमावास्यायां fawfaaanead पिट सोमको, तथाच शक्तप्रतिपदादिदर्थान्तो मासः संक्रान्तिरहितो- sfrara: | स चाधिमासः Gas, SUT Wate: | घ्या तु feadata: कथितो बादरायशेः। Gare तु परित्यज्य weet set क्रिया ॥ इति,
् स्मतिप्रकाशः।
€ © f mn तथाचास्रावधिमास उस्रटशणोन्तश्दमास एवान्तभरव ति, तेन् मलमासजननमरणशादिनिण्यो ब्रब्दान्तरे उन्तरश्दशीम्तमास- एव विचारणोयः।
अथय च्षयमासनिणंयः |
भसंक्रान्तिमासोऽधिमासः स्फुटः स्याद्, - हिसंक्रान्तिमासः dare: कदा चित् ! च्यः का्तिकादित्रये नान्यदा स्या- तदावषमध्येऽधिमासदयं स्यात् ॥ भरसक्रान्तमासोऽधिमासः gata: | यदि दिसंक्रान्तियुक्तो- मासो भवति स ्षयमासः, सच कात्तिकादित्रय एव भवति, न माघादिषु vag मासेषु। एवंविधलक्षयमासयुक्त वषं च्षयमासत् qa हितेषु मासेषु मध्ये कचिदधिमासो भवति । तच्यमासादूद्- मपि मासत्रयमध्येऽपरोऽधिमासः, तदेवंविघभेकवषस्थं मलमास- ad, कषयम सस्तु चिरेण कालेन भवति । पूर्व्वोदादहतदिसंक्रान्ति- मासस्य मेषादिस्थे सवितरियो मासः पूयते चान्द्रः, चैत्राद्य स तु विन्नेयः पूत्तिदितवेऽधिमासोऽन्त्य इति मासदइयतवेन ofc गणनम् | तिष्यं प्रथमे पूर्व्वो fealise aca | मासाविति बुध्िन्यौ च्षयमासस्य मध्यगाविति। यदातु मासचालनं तदा एकत्वेन परिगणनोयं, “a दलति
सृतिप्रकाशः। €
यदि मासो magma विचिन्य"मिति, vaca एकमासलादंहसः पापस्य पतिरिति ब्यत्म्याऽसावदंस्मतिसंज्ञया व्यवङ्कियुते | तदुक्ष,- यस्मिन् मासे न संक्रान्तिः संक्रान्तिदयमेव वा, संसपांदंसखत) मासावधिमासञ्च fafa: uefa | तत्र ्षयमासाग्राचोनो योऽसंक्रान्तः स संलपः, तस्य भसं- ्रान्तत्वेन RATE प्राक्षायां तदपवादेन सम्यक् सप॑तोति GAG; कमार इत्यथः । तदुक्तम् -- एकस्मिब्रव ag Fat मासावधिमासको। प्राक्ततस्ततर Yor: स्यादुत्तरलु मलिन चः ॥ इति । वयसत्याज्या विवाहादौ संसपौदहंसतो उभौ । शुद्धौ Na तथा ara, दति। ननु यथा एक्ञाधिमासोपेतस्य सम्बत्सरस्य त्रयोद्माषामकषत्वं तथधाऽपिमासदयोपैतस्य चतुदशमासाकमकलतवं स्यदिति चेत्, न । ‘qaied तु श्रुतिराह मास agen: क्षापि म टष्टपूव्यै"- दूति gare भरसंक्रान्ततेऽपि भ्रधिमासत्वनिषेधात् | धट कन्यागते ga afae वाथ घन्वनि। मकरे वाध gat वा नाधिमासो विधोयते । तथा,- चेत्रादर्वाक नाधिमास्रः परतस््मधिको भवेदिति |
to स्पतिप्रकाशः! aq वर्ज्या वज्यं विवेकः |
दादगादसपिश्डान्तं कर ग्रहणजन्मनोः। सौमन्ते एसे Are दावेतौ aay च ॥ रोगशान्तिरलभ्येत् योगे अाइव्रतानि च) प्राय्चित्तनिभित्तस्य वश्रात् पन्ते परत वा ॥ अष्टोदकुमभसन्वादिमहालयगुगादिषु |
WE द्गऽप्यदरहः खाद्चमूनादि मासिकम् ॥ मलिन्नचाष्टमासे तु मृतानां याइमाब्दिकम् | खाइ पून्बदृषटषु तो्ेष्वष्टयुगादिषु ॥ मन्वादिषु च ata cafeag यत्किल |
गो मूतिलदिरणयानां सन्ष्योपासनयोः क्रिया ॥ ugar साग्नरिषिश्च waaay: | नित्याग्निहोतहोमश्च टेवतातिधिपूजनम् ॥ waa सानविधिना चाभच्यापैयवच्नम् | तपणच्च निमित्तस्य नित्यल्रादुभयत्र च ॥ भ्रनित्यमनिमित्तञ्च cay महददिकम्। भन्याघानाघरापूव्वेतोययातामरे चणम् ॥ देवारामतड़ागादिप्रतिष्ठामोल्ञोवन्धनम् | भागमसखोकलतिः काम्यदषोत्गख निष्कम: ॥
| 0 (षणौ PP Oram Che «AED Setar ahr CEE i oO alain tee Satie ie ARID ििीिीिािीीिि TE CT ratte, sg nary: CMR aaay ais qD-omiiyitira/TEhian/iiineyiiirmanyiincnieniiinrEnete
(!) Wage |
स्मतिप्रकाश्ः। ११
रान्नोऽभिषेकः प्रथमः चुडाकच् व्रतानि च।
अत्रप्राशनमारम्भो ग्टहाणाख्च प्रवेशनम् ॥
खानं विवादो मातिपव्रद्वमहोत्सवम् |
व्रतारम्धसमाप्ी च काम्यं कमयच पामनः ॥
प्रायधित्तञ्च ae मलमासे विवजयेत् ।
Q © उपाकर्म्रोस्जनख् पदिचदमनापणम् ॥
्रवरोदहथ Sar सपीणां बल्तिरषटकाः |
ईशानस्य वलिविष्णोः शयनं परिवत्तनम् ॥
द्गंन्द्रस्वापनोल्ाने ष्वजोलयानच्च विण; |
qua प्रतिषिद्वानि uae देविकम् ॥
मलमासे चैतानि बज्यणि शदमासे कन्तव्यानोति।
माधवाचायोऽपि,- काम्यारण्भं तस्षमासिं मलमासे विवजयेत् ।
श्रारव्ध' मसमासात् प्राक् कच्छं मत्रादिकश्च यत् ॥ तत्समाप्य सावनस्य मानस्यानतिनङ्नान् t
TIT ममापेथ मध्ये स्याच्चअलिन्त्रुचः॥
प्रघ्तम खिलं काम्यं तदानुष्ठेयमेव तु। atfeatfe (१) तु यत्काम्यं तस्यारमभममापने।
कार्यये कालविनम्बस्य RATATAT WAANATT | पअनन्यगतिकं faanfagiaite न त्यजेत् ॥
——— जनयि ननमय न म
ee er «ge ree [क क । anime भक th NT जा OG = AOL PORE Oe SEE Oe a IN. 1, EY पि meng aly one
(1) wfcafe dt
१२ खतिप्रकाशः।
गत्यन्सरयुतं नित्यं सोमयागादि वजयेत् | ; raf © °
पगतिग्रणन्नानं arafenfadgar ॥
इयं नेमित्तिकं तस्य व्यवसा नित्यवश्मता ।
शएशमासख्तानान्तु मले स्यात् प्रथमाष्दिकम्। मलमासमतानान्तु मले स्यादाष्दिक्षान्तरम् |
दति भलमासनिणयः
अथ परचनिगयः |
स च शुक्तकष्णमेदेन दिषिधः। भापूयमाणपक्षः शुक्तः, अरपचोयमानपक्षः क्ष्णः | तथाच, युतिः, -- “ये चमे ग्रामे eerga दत्तमित्यपासते ते धूममभिसंविशन्ति धुमाद्रातिं रा्रेरपचोयमानपक्षमिति, ये चेमेऽरण्ये wei सत्यमित्युपासते तेऽचिषमभिसं विशन्ति भर्विषो- wwe प्रापूखमाणपक्षमिति |” स्मतिरपि- भ्रग्नि्योतिरष्ः शक्तः षरमासा SUT TA | तत्र प्रयाता गच्छन्ति ब्रह्म ब्रह्मविदो जनाः ॥ धूमो राचिस्तथा क्ष्णः षर्मासा दक्षिणायनम् t aa चान्द्रमसं ज्योतिर्योगो प्राप्य निवन्तंते ॥ तथा पूव्वेपत्तं देवा भन्दरूज्यन्त, प्रपरयस्षमसुराः, यं काम- येत वसोयान् स्यादिति, तं पूव्यैपक्तै याजयेत्, यं कामयेत
स्मतिप्रकाशः, १३
पापौयान् स्यादिति तमपरपक्ते याजयेत् aaa भवति, तस्मात् पूव्वेपक्चोऽपरपचाक्कारू्छतर इति । वसौोयान् वसुसन्तमः, पापोयान् द्रव्यहोनः, कत्तृणं शभफलप्रापकलात् करणामतीति कार्ण्यतरः | |
स्मतावपि ख्दगयन भरापू्यमाण्पक्षे पुण्याहे यश्काली- ऽनादेग इत्याह,--यश्नोयदोक्ाप्रमति gary पञ्चमीं सप्तमीं षा naa इति |
इति cafaaa: |
aq तिधयो fae |
तनोति विस्तारयति वदैमानामपचोयमानां वा चन्द्रकना- मेकां यः कालविशषः, at fafa: | ~ तन्वन्त कलया यस्मात्तस्मात्तास्तिथयः GAT: | इति ! तत्र RY चन्द्रस्य पञ्चदशानां कलानाम् wat AES: प्रजापत्यन्ताः पञ्चदशदटेवताः क्रमेण पिवन्ति भमायां षोडग्कलावणिष्ट्न्द्रमाः wa भोषधोञ्च प्रतिपद्यते | aga, — कला षोडशिक्ायातु भपः प्रविशते ser । अमायान्तु सदा सोम भरौषधोः प्रतिपद्यते x तमौषधिगतं गाव; पिवन्थम्बगतं च यत् । तत् क्षौरमस्तं भूत्वा मन्त्रपूतं दिजातिभि; ।
१४ खतिप्रकाशः।
इतमग्निषु यज्ञेषु पुनराप्यायते शशो | fea दिने कलाष्ठहिः पौणमास्यां तु पूता । दति | तिथिश्च faut gut खण्डा च,
प्रतिपग्मभतयः सव्वा उदयादोदयाद्रवेः।
सम्पा इति विख्याता इ रिवासरवल्िताः ॥
हरिवासर एकादशो | भ्रादित्योदयवेलायामारभ्य ufvarfean: | at fafa: arg wet स्यात्-साव्वतिष्यो wa विधिः|
तत्र पूर्णायां मास्ति सन्देहः । खण्डतिथौ विधिनिषेध व्यवस्था, —
निमित्तं कालमादाय हत्तिवि धिनिषिधयोः | विधिः पूज्यतिथौ aa निषेधः कालमावके | तिधोनां पूज्यता नाम कन्धानुष्टानयीग्यता ॥ निषेधस्त fara तस्माक्कालमपेक्ते |
तस्मात् खर्तियिनिरंतव्या भवति | wat दप तथा fee fafad तिथिलक्तणम् | gaat समतिधिक्ञया cut afeqar wat | fee saga war afafufafafawa ॥ विसन्धयव्यापिनौ या तु सैव gear सदा fafa: | म तत्र युग्मादरण्मन्यत इह रिवासरात् ॥ योदयादेति मध्याङमखण्डा सा fafa: aan: | खरण्डान्यथा ATTA समासि चात्र वर्जयेत् ॥
स्मतिप्रकाशः। १५
कर्मणो यस्य यः कालस्तत्कालव्यापिनो तिथिः | तया कर्माणि gata सद्दो म कारणम् ॥ श्रादित्योदयवेलायां याऽल्यापि fe तिथिर्भवेत् । सा पूणत्येव मन्तव्या प्रभूता नोदयं विमा ॥ व्रतोपवासन्नानादौ चटिकंका यदा भषेत् ।, सा fafa: सकला war areal त्वस्तगाभिनौ ॥ घटिका सुह्त्तम् | पक्षदयेऽपि तिथयस्तियि goat तथो्षराम् | विभिर्मङक त वध्यन्ति सामान्योऽयं विधिः समृतः । पूव्वंद्यङ्दयानन्तरं भ्रमावास्या faqent चत् सा प्रतिपदं विष्यति, परेदयरस्तमपात् प्राक् featur विमुह्ृत्ता चेत् सा पूवां प्रतिपदं विध्यति। तद्क्तम्,-- उदये पूव्वेया तिष्या विध्यते ति मृहत्तकः | सायं Guta तद्श्यनयातु न विध्यते ॥
दूति सामान्यवेधः |
waaay प्रातस्तावामेव तु awe: | HISAR RT: BETTI AE: । साया सिमुहत्तख सब्यैकमधवहिष्क तः ॥ एवं पद्चधा विभागो दर्भिंतः। यद्यपि पदगसुह्सो; समराव्र- द्वे काले सम्भवन्ति नाश्यदा “क्षोयन्ते तस हानौ च AEA
१९ सतिप्रकाशः।
स्तयथेव a’) इत्यादिवचनादिवाहानौ सोयन्ते दिवाहष्नौ ater तत्रा; पञ्चधा भागं Har तेनेव विभागः काः | बेधा विभागोऽप्यक्षः,-- HE Alaa मुहृत्तानाख्च पश्चकम् | GAR: TWH प्रोक्तो RABY ततः परः ॥ अपराद्कस्ततः Tim सुदत्त नाश्च पञ्चकमिति | तथा “qerwt वं देवानां मध्यं-दिनो मनुष्याणां परान्नः fay’ fafa. हिधाविभागोऽपि पूव्वाह्णोऽपराह्न एति, we: gat भाग अपरो भाग इति, यथा पल्वे दंविकं कश्मंति। तत्र पञ्चधा विभागो मुख्यः, सव्वेस्मृतिनिबहत्वात् | तथाच AIAG AU ay, — aay: Tear भागो qe दितयादिभागतः 1 षति, विधाभागसवु भमावास्याश्राडादौ Are: | वासरस्य ठतोयेऽओे arfaaaqraaiqa; | इति वनात् । प्रत्याद्दिकादो agar विभागो arg: ।
भय युग्मवाक्यं निर्णीयते |
युग्माम्नियुगभूतानां षर्मुन्योवसुरन्धयोः । TEU दाटथोयुक्षा चतुर्दश्या च पुचिमा ॥ प्रतिपद्यष्यमावास्या तिष्ययोयुग्मं महाफलम् |
एतत्-व्यस्तं महादोषं इन्त ge gonafafa +
स्मतिप्रकाधः। १ॐ
युग्मं दितोया, भम्निस्ततोया, युगं चतुर्थी, भूतं पश्मो, षट् wat , मुनिः सप्तमौ, वसुरटमौ, cay नवमो, tz एकादमो, wa युम्माग्न्यादिसपयुग्मेषु पुष्येतिथिरस्षरविष्षा ग्राह्रा, उत्तरा तु पुव्वे विद्धा urerfa | तज्रादौ प्रतिपतरिणयः। aa मासि sane caer प्रथमेऽनि ।
Vary wat q तदा सूर्ययादये सति। तथा,-- या gat चेतमासस्य वत्सरादितिधिः war i दति, संवत्सरादिः प्रतिपत् । पञ्चमो सप्तमो चेव दशमी च त्योदभी। पतिपन्रवमो चैव waar anal तिथिरिति ॥ aH नाम सायाहव्यापिनो दृश्यते यदा ! प्रतिपत् सश्परखो काया या भवेदापराह्िकौ॥ इति, यन्तु, प्रतिपक्षदिनोया स्यादृहिलौया प्रतिपद्युतेति । तत् क्ष्णप्रतिपददिषयम् | तदुक्ञम्,-- ware दथेविहा aay विद्वा हिलोयया । उपोष्या प्रतिपष्छङ्ञ मुख्या स्वादापराद्धिकोति | azarasfa सायादव्यापिनो परिण्डताम् | अभावेऽपि प्रतिपदः ager: प्रातरिष्यते | तिधिख्ियामतोऽर्वाक् Shera पारणं भेत् ॥ र्
ex स्मृतिप्रकाश ¦
सत्र उपवासव्रतादोनां प्रातरेव सङ्कल्य; कायः । प्रातःसन्ध्यां ततः HAT AEM बुध भ्राचरेत् | ग्टषटो त्वो (१)दुम्बरं पां वारिपूणमुदसखः ॥ उपवासच्च ग्टह्लोयाद्-यद्वा BAA धारयेत् | मासपक्षतिधोनाच् निमित्तानाख्च arm: ॥ उक्लखख नमकुव्वाणो न तस्य फलभाक् भवेत् । दूति वचनादुपवासव्रतादिषु मासपचतिष्यन्नखनयपूव्वैकं जल- पूशतास््रपात्रेण तास्रपातासन्धषे केवलजलेन वा सङ्कल्पम् कुयात् t वश्यक्यादिक उपवासादिवत्पू्वद्युरेः । खावयो STATA तथा दुञ्मष्टमीचया। पूव्यैबिदेव awa शिवरातिबकेर्टिनम् ॥ ति |
वष्यत्स वचश्च पूर्व्वद्यरपवासवदाचरेत् | इति। एकभक्तं निर्णोयते,- दिनारैसमयेऽतोते yout नियमेन यत् । एकभक्तमितिप्रोक्ञमतस्तस्माह्विव तत् ॥ सथा,--दिनादईसमयेऽतोते भुज्यते नियमेन यत् । एकमकछषमितिप्रोक्ं न्यूनं प्रासत्रयेण तु ॥ दिनाडईसमयस्य उपरि asasdafcfaa: कालः | पश्घा विभक्तमध्याङस्य VV एकभक्स्य सुख्यः कालः, दिना uma समबन्तरभाविलादस्तमयाद्माचौनोऽवश्िष्टो गौणः
[ष मि सि पि वि कि
Sheps = ae = 4 ~= wR ahs eet +e -o—- Geen सदी ere भिक
(१) ग्टहोत्वोडुम्बरम् । ,
स्मतिप्रकाथः। १९
कालः, दिषेत्यम्यनुक्नानात् | णवं व्यवसिते सुख्यकालब्यापिनी- fafaaten | wareaifan are एकभक्त सदा fafa: । इति
भत नि्ंतव्यो विषयः diet भिद्यते, qauta मध्याङ- ` व्यापित्वं, परेद्यरेव तहयापित्वं, उभयचर तदयापिले, sure साम्येन तदे कदेशव्या पित्वं, उभयत्र वेषम्येण तदेक देगव्यापित्वं चेति । aa प्रथमदितोययोमेध्याङव्यापतेनिर्णणीयकलत्व, ale yafaer ग्राह्या मुख्यकानलब्याप्ः anasfa गौोणकालबव्यापेरधिकलत्वात् । चतुर्थे Waaa न्यायेन सुख्यकालब्यापेरभावेऽपि गौण कालब्यात्धि- लाभात् yaaa, पश्चमेऽप्ययमभेवं न्यायो योञ्यः। षषे तु यदा qaquaisaenatua व्याप्नोति तदानीं तदाधिक्वात् गौण- कालब्यामेशचपूर्ववेव ग्राह्या, यदा परेदयमध्याङेकदेशमधिकंव्याप्रोति लदा गौणकालव्याप्यभावेऽपि मुख्यकालव्याघ्याधिक्यातुसारेण सेव ग्राद्या |
एकभक्तं जिविधम् । खतन्तमन्याक्मुपवासप्रतिनिधिरूपं चेति ।
स्वतन्त्रं qe, भन्धाङ्गेकभक्ञे तु पूजाव्रतेषु Waa मध्याङ- व्यापिनो fafafefa, भङ्किनः पूजाविधेः मध्याङ्क विहितत्वेन मुख्यकालानुग्रहादङ्गस्य एकभक्षस्य सुख्यकालासम्भषेम गोणक्ाल- क्पऽपराह्ने कत्तव्यत्वम्, केनचित् निमित्तेन सत्रतम्तेकभक्े मुख्य काला सम्भेन गोणकालाभ्यनुक्ञानात् |
उपवासप्रलिमिधिरूपमेकभक्षम् उपवासतिथौ काये, “तिथौ यत्रोपवाखः खारेकमक्षेऽपि-सा खते”ति वदनात्, उपवासत्रतं
Qe a तिप्रकाश्ः।
. | प्रक्रम्य रोगादिना तदशक्तौ गुव्यमुन्नया तस्य way सम्भा वितलात् |
set तान्यत्रतघ्नानि भापो मूलं फलं पयः |
इवित्रीद्मणकाम्या च गुरोवचनमोषधम् ॥ इति शास्त्रात् |
अथ नक्तव्रतं निर्णौँयते | Aa नक्षस्य कालदइयं दशितम् | qeuia fea aa प्रवदन्ति मनोधिशः। AMATAATAMAE मन्ये गणाधिप ॥ इति। भस्य च कालभेदस्य श्रधिकारिभेदेन व्यवस्थामाह) नक्षत्रदशनाग्रत्रं ZETA बुधे: स्मृतम् । यते fearza wit तस्य रात्रौ निषिध्यते॥ इति| तथा, नक्तं निशायां कुर्व्वोन weet विधिसंयुलः | यतिख विधवा चैव कुयान्तत्सदिवाकरमिति॥ दिवानक्षंतु तप्रोक्तम्तिमे घटिकाहये | faqraa तु anim यामा प्रथमे सदेति ॥ विमुषटसः प्रदोषः स्वाद्रवावस्तं गते सति, am aa प्रकन्तव्यमिति शास्रविनिञ्चयः ॥ aa am प्रदोषव्यापिन्यां तिथौ कायम् | प्ररोषव्यापिनो ग्राह्या सदा amaa fafa: | एकादशो विला सव्व; शक्र छष्णे तथा स्मृताः ॥ एति |
स्मृतिप्रकाशः। २९१
तथाच एकादश्यां was ततर ठदयव्यापिनी तिधिर्प्राश्चा। ATR — प्रदोषव्यापिनो aren सटा amaa fafa: | searey तथा पूज्या wicamaad तिथिः ॥ <fa |
तव Ya: प्रदोषव्याप्तौ yAata, परेदयस्तदयराप्तौ परद्य- श्व, खभयन्र प्रदोषव्याप्तौ परेद्युरेव | यत्रैव तिष्यो रुभयोः प्रदोषव्यापिनो fafa: | AMAA am स्यादुभयत्रापिसा यतः॥ इति। उभयत्र दिवाराघ्रावपि सा fafa: विद्यते av इत्यथः ठभयतव्र प्रदोषव्याप्यभावेऽपि परेव | wana परत्र | “स्यादत्रावागस्तता fe सेति,
प्रदोषे तदभावेऽपि भस्तमयादवाक् यतः सा विद्यत sfa
ततः सा ages: । दिवानक्तमभिप्रेलयेदसुक्तम् । तद्क्तम्,- प्रदोषव्यापिनौो म स्याहिवानक्तं विधौयते इति।
we प्रदोषव्यातिमंख्यः कालः, सायंकालब्यापिरनुकल्य इति | आतमनो हिगुणां हछायामतिक्रामति भास्करे) तवक्तं नह्ममिव्यानं am निथिभोजमम् ॥ इति। एवं Stat तलो विदान् सायाङ् तु मुजिक्रियाम् | कुयधाब्रल्लव्रतं ame भवति निधितम् ॥ शति! यस्च सप्तमौोभागुवारादौ सौरनक्ठं विहितं, तत्र सायंकाल-
व्यापिसख्यः कालः ।
२२ सखतिप्रलाशः ।
तत्र रातिनक्गषु साम्येन वेषम्येण वा दिनदये प्रदोषेकरेश- व्याप्तौ परेष्युरेव नक्तं काय्य, सायंकालस्य मल्लस्य तस्िथिव्याप्त- त्वात् । भनेनव न्यायेन सोरगक्षषु सायंकालेकदेगव्याप्तौ zee तिथिग्राद्या, प्रदोषक्षालस्य गौणस्य तज्िचिष्याप्रतात् |
अथ अयाचितं निर्णौयते |
wy निषेधस्य प्रापिपूष्कतवात् याच्-आप्रसक्ग्च परद्रव्यविष यत्वादयाचितशब्दः परद्व्यभेव विषयोकरोति। तञ्च wwe परकोयमयनोपनोतं चेति । wa भ्रयाचितस्य नियमसूपलात् संकस्पोऽप्यस्िब्र्टोरातरे याङितमन्रं न भोक्लव्य- मिव्येषंरूपः । सदु यतिघरमषु,-- भिक्षाशनसमुद्योगाद्राहेनापि निमन्धितम् | भयायितं हि axvel dima मनुरत्रवोत् ॥ wa प्रयाचितशष्दे प्रतिषेधपययंदासावभावपि सम्भवतः | लच्टव्याख्यामे,-- पथापरं aw किचन याचेतेति प्रतिषधपस्षाभिधानात्, पययदासपक्षोऽपि, “जाहमदादयाचित"मिति। पयाचिताथो मितभुक् परां सिदिमवाप्ुयादिति । aw प्रतिषेधेऽमुषेयाभावास्पथ्यंदासे च पराधोनलवाज कालो.
खतिप्रकाथः। 22
विश्षणोयः। भसति कालविशेषविधौ क््मकालब्या्तिरव म wud, तेन, “अयाचिते तु तिथयः alarat उपवासवदि"ति। भथ दानव्रतानि निशौँयन्ते | मच, पौव्वारहिकासतु तिधयो ea ara फलप्रदाः । इति । विमुहत्तव्यापिनी ग्राह्या | तथोक्घम्,-- सोदयतिमुहस्लयां gaia व्रतानि चैति। यदि sara विमुहत्तव्यापिनो, नोभयत, निमुह्ृसंष्यापिनो, उभयत्रापि साम्येन वेषम्यण वा जिमुहत्तकटेशव्याप्िनो तदा qaata | “सा तिथिः सकला sar यस्यामम्तमितोरवि" रिति वचनादस्तमयव्याप्तरधिकत्वात्, कम्मकालव्यास्िवाइख्या च्च | यदि वा परेदय॒खिमुहरतव्यापिनौ तदा wamfaa विसुहृ्ताम- प्यु्तरविद्धां परित्यज्य पूर्वदयुरगुष्टानं, हहिगामित्व साम्य च परेद्यु श्व खव्मेदपवाक्यात् |
wa दितीयानिणंयः | साच परर्बिहा ग्राह्या युग्सवाक्छात् ।
तथा,- एकादणश्यष्ठमो षष्ठो हितोया च चतुदशो | AMEN WATATAT Saar; स्युः प्ररान्विताः। ay, ufacafedtar arg-fertar प्रतिपद्युतेति । तद्व-
१४ स्मतिप्रकाग्यः।
महितीयाविषयं, तस्यां भगिनोभिश्वतरो aera, नेतदुतादि- विषयम् |
अथ ठतौया। wre वजयित्वा तु ढतोया मुनिसत्तम | अन्धेषु शभकार्ययेषु गणयुक्ता प्रशस्यते | हितोयाशेषसंयुक्षां ठतीयां कुरुते तुयः! स याति नरकं घोरं कालसत्रं भयङ्करम् ॥ चतुर्थोसंयुताया चसा तोया फलप्रदा ! म् बेधष्यकरो aint पुत्रपौत्रप्रव्िनोति ॥
अथ चतुथं | साच युग्मवाक्धात् परविद्ठा ATT | एकादशो तधा षष्ठो भ्रमावास्या चतुधिंका | SUT: परसंयुक्काः परा; TAN संयुताः ॥ मावे सोमवारेण रविवारेण सप्तमो । चतुर्थो भौमवारेण अक्षयादपि चाया ॥
अथ पञ्चमो | स च युरमवाक्धाचतुर्धीसंयुता काय्या + तधा,-
चतुर्थोसंयुता काया पञ्चमो ucar a a | 2a mute पित्रे च gaqe तथा शिते ॥
सखमतिप्रकाशः| २५
यसु ^पश्चमोतु HAA षथ्यायुक्षातु नारद” इरति वचनं, तत् स्कन्दोपवासविषयम् |
अध षष्ठो |
माच युम्माद्दिशाम्बेण सप्तमोसंग्ुता काया एकादण्यष्टमो wet पौणमामो चतुदग्रौ ॥
प्रमावास्या ठतोया च उपोष्या; स्यः पराज्विताः |
यदातु तिथिक्तयवशाद्त्तरविडा न नभ्यते तदा पश्चमो- विड AIT | तथोक्त,-- एकादणो ठतोया च asl चेव agile | पूव्येविद्ठा तु wren यदि न स्यात् परेऽहमोति ॥
On ET पचकते Sree "नका
अथ सप्रमो।
साच yafara षरमन्योरित्यभिधानात् ।
षष्ठो तु सप्तमो aa Talal q ममायिते।
पूठ्यैविद्वा दिजग्रेष्ठ कन्लव्या सप्तमौ तिधिरिति। aat,—
षषटेाकादश्यमावास्या पृष्यैविद्ा्टमो तथा |
aaa परबिहा च नोपोष्यं तिचिपञ्चकम् | 3
२६ सतिप्रकाशः।
यदा पूर््वेद्यरस्तमयपथन्ता षष्टो परेदु स्तिधिक्तयवशादस्त- मवाद्वाग्टमोौ faqea, तदा पूव्वेविष्धाया भ्रलाभादुत्तरविष्ठा- यामपि कर्तव्यं, ेषिलोपस्य भ्रन्धाच्यतदुत्तरविद्धा गौणकालत्वेन
स्लोकाया |
अथय अष्टमो |
तत्र शुक्ताष्टमो परिदा ग्राह्या, वसुरन्धुयोरित्यभिधानात्, कष्णा- Sal तु पूत्वेखिडा ग्राद्या। HUA Cal चैव RWI चतुदभौ | 0 ~ श~ qafagr तु ada परिदा न कस्यचित् ॥ ष्क्तपक्तेऽष्टमो चैव VAIS चतुदश । पूत्यैविद्धा न कत्तेव्या HUT परसंयुतति ॥ उपवाषादिकार्य्येषु एष धम्म: सनातनः ॥ इति।
अथ नवमो |
साच ysafaat ate, वसुरश्रयोरित्यभिधानात्। पर्टमो नवमोविदा नवमो चाष्रमोयुता। अरैमारेग्रोप्राया उमामादश्वयो fafa: ॥ इति । न कुय्यान्रवमो तात दशम्या तु weraafa |
खातिप्रकाशः | २७
अध दशमो ।
शकपक्ते fafrater यस्यामभ्युदितो रविः! away fafaaten यस्यामस्तमितो रविः ॥ दति वचनात् क्ष्णा दशमो पूव्ये विदा, शक्ता पर विहा are
ata ER RS at नडः EAD
अथ एकादशो |
एकादश्युपवासो नित्यः काम्यश्च । तत्र नित्यत्वसाधकान्यु यन्त, उपोष्य काटो नित्यं पक्षयोरुभयोरपोति | sa नित्यशब्द्ः,-- एकादशो सदोपोष्या पक्षयोः VHA MAT: | अतर सदाशब्दः। | उपोष्य कादश राजन् यावदायुःप्रघत्तिभिः। Sa यावदायुःगब्द्;। श्रतिक्रमनिषेधख,- एकादशोसुपवसेन्न कदाचिदतिक्रमेत् ॥ प्रकरणे दाषथ,- न aca fe at qe एकादश्यासुपोषणम् । ख नरो नरकं याति रौरवं तमसातम् ॥ ति एकादण्यां Haas यो भुङक्ते नष्ट चेतनः । प्रतिमासद्ध निरयं याति areqa सणयः ॥
Ie स्मतिप्रकाशः।
निष्कतिमच्यपस्योक्ता wane मनौषिभिः | णकादश्यन्रकामस्य निष्कतिः ata नोदिता ॥ मद्यपानन्मुनियष्ठ पातैव नरकं व्रजत् । एकाटण्यत्रकामस्तु पिभिः सद मञ्जति॥ परमापरदमापनत्रे दष वा समुपख्िते | सूतकं BAI चेव न त्यजेद्-हादगौ व्रतम् | यानि कानिच पापानि ब्रह्महत्यादिकानि च ॥ भ्रन्रभासित्य fasta सम्प्राप हरिवासरे |
रकरण इव ्रसमापनेऽपि दोष उक्तः,- समादाय विधानेन दादगौत्रतसुच्मम् | तस्य भङ्ग नरः क्त्वा रोरवे नरं व्रजेत् ॥ परिग्टह्य विधानेन एकादश्यादिकं नरः | न मसमापयते तस्य गतिः पापोयसौ भवेत् ॥
फलनाग्रवगच्च.---
एकादण्यां न मुञ्जीत पक्षयोरुभयोरपि | प्रते पत्ते तु कत्तव्यमेकादश्यामुपोषणम् ॥ इति
sa ata, एतानि नित्यलादोन्यष्ट नित्यत्वसाधकानि।
HAAS फलग्रवणादवगम्यते,--
यदोच्छदिष्णुसायुज्यं faa सन्ततिमात्मनः | एकाटश्यां न wala पक्षयोरुभयोरपि ॥
ननु एकस्य aan नित्यत्वकाम्यत्वाङ्गो कारे नित्यानित्यसं-
गरोगविरोधः स्यात्, मे प्रमाणष्ठयेन खादिरादिवदेरूप्या पन्त; |
स्मतिप्रकाशः । २९
एकस्य तूभयत्वे संयोगणयकत्वमिति न्यायात्, तथाच काम्या- ग्निरोवन्यायेन Sea न प्रयोगमेदः, काम्यमनुतिष्ठतो नित्यस्य परिहर्तम NaH THATS A हो प्रयोगो | तथाच,--तन्त्ेगानुष्टाने काम्यफनमेव ; नतु पापक्षयरूपं फलम् । परन्तु प्रत्यवायानुत्पत्तिः। सकाले Hay करोत्यन्यदचेतनः। प्रत्यवायोऽस्य AAT नाभावे नस जन्यते॥ इति। उपात्तदुरितच्तय एव फलम् । तत्र साङ्गाष्टेदिककश्मणः फालावण्यम्धावनियमात्व्वाङ्गोपैतादेव प्रधानात्काम्यफनम्, न नित्यवदङ्होनादपि। नित्येषु fF यश्रागक्तयुपवन्धः। तथाच, एकस्पात्मयोगाटेकभेव wat) न युगपदनकरमिति। मब्वभ्यः कामेन च नित्यानामकरणि प्रत्यजाय्ययवणाक्रत्यवायपरिहार एव फलम् । प्रत्यवायपरिहारस्य नित्यस्य अव्यन्ताभावरूपतया ATA amma: न च विश्वजिच्यायेन खगः फलम् । विरक्तानां सखर्गऽपि दच्चछानिद्रत्तः। तनः सन्ध्य इच्छागोचरतात् । तभ्यो ुर्पौ्य मासावित्यत एकस्प्रात्प्रयोगादेकफनं न युगपदनेकमिति योगसिदधधिकरण सिहान्तितम्। विविदिषाधिकरणन्यायेन सक्तदेवानुतिष्ठतः प्रयो गदयसिषः, विविदिषाधिकरणे हि ब्रह्मविदासिदये विहितेन ails Raa मृदसथायमविहितयन्नादिसिदिरिति सक्तद्मयोगः प्रतिपादितः। ASMA, — काम्येन नित्यसिदहिः स्याग्रयोगो नोभयाककः । «fa |
Qe स्मतिप्रकाशः |
am एकादश्युपवासस्य नित्यत्रकाम्यत्वलक्ष णदं रुप्यविरोधा- भावादृदेरुप्यं सिद्धम् |
अथ वेधो frau |
भररुगोटयकेधः सूर्य्योदयवेधति | भरुणोदयकालेतु दगमो यदि cw‘ | सा वि्चकादशौ तत्र पापमूलमुपोषणम् ॥ दशमोशेषसंयुक्तो यदि स्यादरुणोदयः | aa पोष्यं वेशेन तदिनिकादभीत्रतम् ॥ वखानसाद्यागमोक्षरौक्तां प्राप्तो fe वैष्णव; | तधा,-- परमापदमापन्न हषं वा ससु uwa 1 नेकादभीं त्यजेद्यस तस्य दोक्ाऽत्र awat | समानमा सव्वेजोवेषु निज्ाचारादविष्तः। विष्ण्वपि ताखिलाचारः स fe aya उच्यपते | न चलति निजवणधरतो यः सममतिरामसुष्दिपकूपकते ।
न इरति न इन्ति कंचिदुं; शितमनसन्तमवेहि विष्णुभक्तं iets यथोक्षगुणसम्पत्रो वेष्णवदोक्तां प्रासो यः स वैष्णवः तं प्रति fafata भिणंतव्या | उदयाद्राकचतसनसु नाडिका भरुणोदयः | afa भ्ररुणोदयेधो वैष्णवविषयः |
स्मतिप्रकाश्चः। at
पथ ग्रोतस्प्ात्तप्यवसितानां पञ्चरावादिदीन्ना- रहितानां waren निर्णीयते | तत्र भ्र्णोद यवेधस्य वेष्णवविषयतवे व्यवस्थित gated वेधः। तदुक्तम्, प्रतिवेधा महावेध ये वेधास्तिधिषु स्मता; । स्बऽप्यबधा विन्नेया बधः सूर्य्योदये aa: tt दशम्येकादशो यत्र Ararat ससुपोषिता। तस्याः Vand नष्टं तस्मात्तां परिवञ्लयेत् ॥ दशमोशेषसंयुक्तां यः करोति विमूट्धोः। एकादशौफलं तस्य नश्यहादशवाषिकम् | एकादशो eatfaer परतोऽपि न aca ॥ ग्टददिभियतिभिसेव सैवोपोष्या सदा fafa: | एकादशो दादभो च Maal मम वासरौ। यदा पूव्वातु विश्वा स्यात्तदोपोषा परा fafa: | कलादनापि विहा स्यादशम्यकागौ Bet | तदाप्येकादथों ART हादश्यां समुपाष्येत् | एतत् पुव्रवद्ुहखविषयम् |
ATMA, — alent feaaa उप्रवासं करोति a: | aw yar faasafer मचायां पिण्डदो यथति ॥
तथाच एकादभोदिनक्षये पुत्रवद् ग्टहस्यव्यतिरिक्ञानामेव
fawiaara: |
२ स्मतिप्रकाशः।
एकादश्यां न भृक्लोत पक्षयोरुभयोरपि । वनस्य तिधर््रोऽयं शकामेव सदा ग्टहोति ॥ तथाच, क्ष्णं कादश्यां खडहिभिर्नापोष्यम् | तथोक्षम्,- |
ufzasefa संक्रान्यामरशितिकादभोषु च! व्यतोपाते कते AE Yat नोपवकिद्ग्टदोति |
श्रत संक्रा््यादिषुपवासनिषिधः संक्रान््यादिनिमित्तः।
तन शक्तंकादश्यां संक्रान्तिरविवासरारौ न उपवासनिषेधः।
तदुक्षम्,-- afafaniqaiaea निषेधोऽयमुदाशतः | नानुषङ्गक्षतो दोषो यतो नित्यमुपोषणमिति॥ संक्रान्यपवासस्य काम्यतवात्तत्रिषिधेऽपि नित्येकादश्युपवासः
सिष्यति। । afaat वोधिनो मध्ये या क्ष्णकादभो भषेत् | सेवोपोष्या VHGA नान्धा AUT कदाचन ॥ विधवाया वनश्यस्य यतैशेकादगोदये | उपवासो WRU शक्तायामेव Yaa: ॥
तथाच, UAT THEA भोजनवस्ननं, ब्टहस्येतरेषां पक्चदये- ऽपि व्रतम् । wwe wares, शयिनोबो धिनोमध्यज्जष्णास च अपुत्वदुहख्यतव्रतं, yaaay ताखपि fafexqayears व्रतमिति। अथवा MAAS निभित्ते कायम् ।
खतिप्रकाश ५ |
| तथोक्षम् , एकादश्यां तु कष्णायासुपोष्य विधिवन्नरः । पुतानायुः aafey सायुज्यद्य स गच्छति ॥
अयाधिकारी निरूप्यते |
अ्टाब्दादधिको wet हयपूणशीतिवल्सरः । we Al मानवो मोहादेकादश्यां स पापक्ञत् ॥ एकादश्यां न ya पक्षयोरुभयोरपि | ABA FATT चं WHAT Tet WHT ॥ नारो विधवा, तस्या एव यतिधन्मलत्वात् | पत्यौ जोवति या नारो उपोष्य व्रतमाचरेत् | आयुषं हरते पत्यनरकञ्येव गच्छति ॥
तथा,-
RR
नास्सि स्तोणां एथक्यन्रो न ad नाप्युपोषणम् । इति,
नारो खल्वननुक्नाता भशवो पित्रा सुतेन वा|
निष्फलं त् भवेत्तस्या यत्करोति व्रतादिकमिति ॥
तथाच, पल्युरलुमत्या ब्रतादिष्वधिकारिणो | एकाद श्याधिक्छ,- सभ्पुखंकादभो यत्र प्रभाते पुनरेव सा ।
erent च त्रयोदश्यां मास्ि Ques भषेत् |
suc a यतिः Fay पूष्वामुपवशेद्ग्ट होति ॥
4
28 स्मतिप्रकाशः ।
“निष्कामस्तत्तरां वसेदिति विधवाया अपि हितोयाया- मुपवासः | way, — एकादशी यदा FUT परतः पुनरेव सा। पूरं क्रतुश तस्योक्तं चरथोदण्यां तु पारणम् ॥ सम्पुणंकादशौ यतर प्रभाते पुनरेव, सा । य्त्, — सर्वव रेवोत्तरा पोष्या परतो दादभौ यदोति ॥ एकादशो ददशो च राजिशषे walent चाषस्यक् ATW नोपोष्यं तसुताथिभिः ॥ उपवा षनिषेषेऽपि wea किञ्चित् प्रकल्पयेत् । न दुष्यत्युपवासेन उपवासफलं लभेत् ॥ इति वचनाक्किञ्धिद्रक्षणं कर्तव्यं, दशमोदिहेकादणश्यां तुम सथा, हादश्यासुपवाकषविघानात् | अशक्तावुपवासस्य we fafaq प्रकल्पयेत् । उपवासेऽसम्थानाम शोतेरूडजो विनाम् ॥ एकभक्तादिकं Haare बौधायनो खुनिः। एकभक्तेन नक्तेन तधेवायाचितेम च ॥ उपवासेन दानेन न निदाटिको भवेत् | Aa इ विष्यान्नमनोदनं वा फलं तिलाः Bag लेशम् । यत् पञ्चगव्यं यदि वापि वायुः प्रणस्तमतोत्तरसुत्तरं स्यात् |
स्मृतिप्रकाशः।
NTA शरोरस्य ad च समुपस्थिते | कारयेदग्धपनलीं वा ga वा विनयाज्ितम् ॥ भाया पल्युवतं कुर््याहायथायाश्च पतित्रैतम् । पतं वा विनयोपेतं भगिनौ रातरं तया ॥ एषामभाव एवान्य ब्राह्मणं विनियोजयेत् | भ्रातरं भगिनीं शिष्यं व्राह्मणं दस्िणादिभिः॥ पिटमाटपतिश्राठ-खखगुव्वादि भूभुजाम् । अ्रटृ्टाेमुपो षित्वा-सखयं च फलभाग्भवेत् ॥ war उपक्रमादृ्खंप्रतिनिधिनाऽपि तत्कग कारयेत् । सायमाद्न्तयोरङ्कोः मायं प्रातभ॑जिक्रियाम् । उपवासफलप्रसजद्याडुक्ति चतुष्टयम् ॥ उपवासो यदा नित्यः खां नेमित्तिकं भवेत् | उपवासं तदा Honea पिटसेवितम् ॥ waaay दिवा ary Wate । ताम्बूलचरवेणं मांसं वञ्जयेद्रतवासरे | उपवासे तथा Wt A खाटेष्टन्तधावनम् | दन्तानां काष्ठसंयोगो दष्त्यासप्तम कुलम् ॥ atu सम्प्रचणात् सद्कात्ताभिः संकथनादपि | faut बर्मचय्यं न दारेष्वतुसङ्गमात् i गात्राभ्यङ्गं शिरोभ्यङ्ग ताम्बलं चानुलेपनम् | व्रतश्यो बञ्नयेत्-सन्थं यचान्यश्च निराक्षतमिति । AAW पूजाजागरादि कमावश्यकम् |
2६ खतिप्रकाशः ।
एवं सम्पूज्य fafaagial कत्वा तु जागरम् ।
याति विष्णोः परं स्थानं नरो ATTA संप्रयः ॥ “qa ad Sa’ fafa वचनाहादश्यां पारणं कुयात् ।
markt erent cet निभौथादूडमेव हि ।
श्रामध्याङ्वात् क्रियाः MAT: कत्तव्याः शम्भ्ुणासनात् ॥
यदा भवेदतीवाख्या दादश्पौ पारणादिने।
उषःकाले इयं कायं प्रातमाध्याङ्किकं तदा ॥ सन्ध्यादिकं भसामथ्य,-
सन्ध्यादिकं भषेबित्यं पारणं तु निमित्ततः |
ufsg पारयित्वा तु मैत्यकान्ते मुजिभवेत् ॥
AES समनुप्राप् sai पारयेत् कथम्
प्रदविसतु पारयित्वा तु नेत्यकान्ते भुजिभवेत् ॥ एकादशोमहिमा,-
श्र श्वमेधसदहस्राणि वाजपेयशतानि च |
एकादण्यपवासस्य कलां नाहन्ति षोडभोम् ॥
पथ दादश । सा च युग्मादिथास्त्रेण पेव्येविषा UTE | तधोक्षम्,- Seat च प्रकत्तव्या एकादश्या युता fait t सदा काया च विददधिविष्णुभक्तख मानवैः ॥ षति
सातिप्रकाशः। 23
भय तयोदश |
aa कछष्णत्रयोदशो परविष्धा ग्राद्या | GeIVA अमावास्या क्ष्णा चेव त्रयोदशो ॥ एता; परयुता: कायाः पराः YT संयुताः | यदा परविष्ा न लभ्यते तदा पृत्वविदा ब्राह्या । एकादणौ Salat च षष्ठो चेव चयोदशौो | पूवं विद्धा तु कन्तव्या यदि नस्यात् परेऽहनि ५ शुक्तपक्षे yoafaet ग्राह्या । agen प्रकन्तव्या हादशोसदिता सुने। इति, wa कष्णतयोदश्याः परविष्टत्ववचनात्परिशेषाच्छक्तज्रयोदभोौ
पूव्येविडा ग्राह्या |
अथ AAS ।
तव-- शक्ता AAEM ग्राह्या परविहा सदा व्रते । इति,
शक्तपचैऽष्टमी चैव शङ्तपश्चे चतुद । पूव्वविदा म HAA कन्तव्या परसंयुतेति ॥ छष्णचतुदेथो पूव्मविहा काया ।
RUST चेव HUI चतुदभो |
qaifanr तु werent परविष्ठा न कस्यचित् ॥ इति
शट स्मतिप्रकाशः। G
अथ पश्यदशौ | सा च पौर्णमासो श्रमावास्या च, तव्रोभयश्रापि चतदंशो- विदा ्राद्या। एकादश्यष्टमौ षष्टो पौणमासौ Test । अमावास्या हतया च ता उपोष्या; पराजिताः ॥ इति AAT, — geafaet च क्तव्या anal व्रतिभिनरेः | पौणंमासो महीपाल पुराणे निश्चयं गतेति ॥ एवं परस्परविरोषे व्यवस्था Tair t भूतविदा न कत्तव्या भरमावास्या च पूणिमा। वञ्जयित्वा सुनिखरष्ठ साविचौव्रतमुत्तमम् | ay पौणेमास्याममावास्यायाश्च विहितम् । यः परो विप्र कषः सुथाचन्द्रमसी; सा पौर्मासो। a: परः afaad: सा भमावास्या | राका.चानुमतिचैव पौणमासो दिधा मता। शिनोबालौ agaa भरमावास्या दिधेवते॥ इति! ware खुतिः,- या पृब्वी पौणमासो सानुमतिः, AAT BT राका, ATS marae सा शिनोवालौ, चोक्षरा सा कुरिति । राका सम्पणचन्द्रा स्यात्-कला सानुमतिः स्मृता | पौणमासो दिवादृ्टे शशिन्धनुमतिः स्पृता । ufaze पुनस्तस्मिन् सेव राकेति को्तिता |
स्मतिप्रकाशः । ३९
दृष्ट चन्द्राममावास्यां शिनोवालों wana | एतामेव कुहमादनषटचन्द्रां महषयः ॥ इति ।
भय यागकालो निर्प्यते |
gaat यघतुधांश भादा; प्रतिपदस्रयः | यागकालः स fasa: प्रातयुक्तो मनोषिभिः ॥ aa प्रातरिति वि्ेषणात् सूर्ययोदयोपरि सुह्ृत्ततयं यागकाल- waa भवति । प्रतिपदश्तुधांओे तु निषेधः स्मयते | न यष्टव्यं चतु्यऽओे यागः प्रतिपदः क्षित् । «tifa तदिलुम्मन्ति खुतिरेषा सनातनी ॥ इति । यदि matereg सखिः, तस्मिन् सन्पिदिनऽन्वाधाय परेद्यु रिति प्रतिपच्चतुधांथोऽपि यागकासः। तथोक्तम्,-- सन्धियं पराह स्याद्यागः प्रातः परेऽहनि । कुत्माशः प्रतिपद्वाग चतुर्येऽपि न दुष्यति । सन्धिकालमाश,- सन्धिषेत् सङ्कवादृडं म्बौ गाबन्तनाद्रवेः । सा पौणमासो विन्या सद्यःकालविधो fafa: ॥ इति । हिः प्रतिपदो यास्ति aew पन्ेणि सिंपेत् | चयद्यार तथा हित्वा सन्धिनिचीयतां gu: ।
स्मृतिप्रकाशः।
प्प्रतिपदीः सज्धिमध्याह का ततः पुरा। अन्वाधानं पूव्यैदिने यागः सज्धिदिने भवेत् ॥ HY मध्याङतः खन्धावन्धाघानच्ध तहने | दरिं परदिमे कुयादन्यो वाजसनेयिनः ॥ ay वाजसनेयो स्यास्य सन्धिदिन व्प॒रा। नन्वप्यन्वाहितिः किन्तु सदा afafed fe aro एवं सन्धिनिणेये पौणमास्यां ^पौणेमास्यया यजेतेति सत्यपि वचने qaacieat खह्नाति परेष्युदेवान् यजतोति शतैः, प्रयोगेक- देषः पौणमास्यां ara) यदपि पौणमास्यां सद्यःकाल- वचनात् प्रतिपद्यारण्भः प्राप्रोति न पौणमास्यां, तथापि एषा वै सम्बत्सरस्य प्रथमा रातिर्योत्तिरा पौणमासौ caw, या पूर्वेति प्रतिपद्यपि पौणमासोपदप्रयोगात्तदापि न खुतिविरोधः, भमावास्ये तु प्रतिपदि दशपदाञ्रुतावपि श्रमावास्यायां “भ्रमावास्यया aaa’ fa शुतिविरोधः प्राप्रोति। तथापि yaar: fost निष्क्रीय परेद्युदेवेभ्यो ददातोति RIAA तरदिनमेव भमावास्याशब्देनोश्यते | भ्रतएव जोवत्पिटकस्य पिदठयन्नाभावादमावास्यायाभेषे्टि- रित्यभिप्रेत्य सम्मदायम्रन्ये जोवत्पिटकस्य चतुदश्यामेवोपवास- दूत्यभिदहितम् |
स्मतिप्रकाशः Be अथ fanafeara: ।
्रावस्षनाग्राक् यदि पव्वसन्धिः क्त्वा च तस्मिन् प्रक्षतिं freer: |
तत्रेव यागः परतो यदि स्यात्तस्मिन् विक्षत्याः wad: ater: ।
श्रावत्तने ततः पुरा वा पव्वसन्धौः तस्मिन् सन्धिदिने प्रक्षति- यागं war पशादिक्ततियागः कत्तेव्यः। यद्यावन्तनात्परतः सन्धिः तदा कैवलविक्षतियागः सन्िदिने कायः। प्रक्ति- mag परेदयरनुष्टेयः इ्टौनां सर्व्वासां दथेपौणमासौ प्रति; | aa uafaafeafa: कन्तव्येति न्यायेन विक्कतोनामपि सन्ि- दिनात्परेद्युः कदाचिदनुष्टानं प्राप्नोति, तदनेन वचनेन निवाययते। द्ट््िविक्षतिन्यायः पशविक्रतिसोमविक्जत्योरपि द्रष्ट्व्यः पशूनां सर्व्वेषामगम्नोषोमीयः wate: | “वायव्यं खेतमालमेत भूतिकाम. carat: काम्यपश्रवो विक्षतयः, सौमयागानां सव्यषामम्निष्टोमः waa: ।
विविधानामिषिप्णसोम विक्कतीनां ca कासः ।
तथाच श्यते,- “इष्टा पश्ना सोमेन यजेत सोऽमावास्यार्यां पौणमास्यां वा यजेतेति" ।
saifa qaanfaafe कदाचिदनुष्ठानप्रसक्तौ तद्दयाहन्तये पुनः कालो विधीयते, तस्मादिङ्लतोनां caer ara इति fray ।
पक्षादिचरङकालः,- पक्तादावैव कुर्व्वीत सदा पकल्तादिकश्चशम् | qatw एव कुव्यैन्ति विडेऽप्यन्धे मनोपिणः ॥ ९
४२ स्पृतिप्रकाश ` |
sara दष्िदधिने हितौयाबिदप्रतिपदयेव वा प्रातः कुव्वैन्तो- त्यथः, aaa: प्रतिपत् । या शक्ता प्रतिपञ्चेत्रमासस्य वस्सरस्य सा, इति | चेवशक्तादिका मासा दत्यभिप्रायेण प्रथममगीकाषटमो fauiad | | चेते मासि ्रिताष्टग्यां ये पिवन्ति gaat | अशोकस्साषटकलिकानतं शोकमवाप्रयुः। श्रव zag qa मुख्यस्येति न्यायेन तिथेः प्राधान्येन नक्ततचर- योगाभावे fafaara कायं, तिथि seat परबिडा ग्राह्या,
वसुरन्धयोरिव्यभिघानात् |
मन्तसतु,-- लामशोक , हराभोष्ट मघमासममुद्व ¦, पिवामि णशाकसन्तप्नो मामशोकं सदा कुर् ॥ ुनव्वसुङ्गधोपैतां चैत्रैमासि शिताष्टमीम् । स्रोतःसु विधिवतृस्नाला वाजपैयफलं लभेत् भरगोकरचयेदुग्रमभ्ोककलिकां पिवेत् ॥
रामनवमौ,-- ` प्रापे ्रोरामनवमोदिने मर्यो विमूदढ्धोः। उपोषणं न कुर्ते कुम्मोपाकेषु प्यते o कु्योद्रामनवम्यां तु उपोषणमतन्दरितः | माद गभमवाप्राति नेव रामो भवेत् AAA ॥
स्म॒तिप्रकाश्चः। gs
तस्मात् BAMA सर्व; क्षत्वेव नवमो व्रतम् | मुच्यते पातकैः va: यान्ति ब्रह्मसनातनम् ॥ तथाच अरकरखे प्रत्यवाययवणात्रिल्यं, फलखवणात् काम्यं, तेन संयोगण्टयक्-तवेनोभयायम् । aa मासि नवग्यां तु जातो रामः खयं इरिः। प॒नवेस संयुक्ता सा fafa: सन्वैकामदा | पुनवेखरछ संयोगः खल्पोऽपि यदि लभ्यते | चैतशक्तनवम्यां च सा तिथिः सत्वेकामदा॥ Prat प्रोक्ता कोटिसयग्रहाधिकः। तस्मिन् महापुण्यतमे राममुद्दिश्य भक्तितः। यत्किंचित् कुरूते HU तन्तदच्चधकारकम् | उपोषणं जागरणं पिलनुदिश्य AUTH ॥ तस्मिन् दिने तु कन्तव्यंब्रह्मप्रापिमभोष्भिः | चैत शक्रनवम्यां तु रामस्य पूजनं भवेत् ॥ aa मध्याङ्बेलायां aaa fe जगत्पतिः! Sawant तु नवमौ पुनव्वेसुयुता यदि ॥ सेव AMIS योगेन ARYUAAT भवेत् | नवमौ चाष्टमोविडा त्याज्या विष्णुपरायणः ॥ उपोषणं नवम्यां वे दशम्बाभेव पारणम् | एतदेष्णवपरम् । TUATHATA TATU फलदा सदा | विद्धा चेत् ucfara कर्तव्या तु विशेषतः ।
8४
खतिप्र काशः ।
दयोर्मष्याहृयोगे तु नोपोध्या पूव्यैसंयुता | utfaga waa मध्वाव्यापिनी यदेति i
AY कामदटेववयोदशौ |
चेत्रश्क् त्रयोदश्यां मदनं चन्द्नात्कम् ।
war सम्मृज्य बिधिवद्दौजयेदपजनेन तु ॥ aa सम्पूजितः कामः पुत्रपौतसखहिदः।
तथा कामतयोदश्यां yaatar यथाविधि a
रतिप्रोतिखमायुक्गो द्योकेरपि भ्रुषितः।
ततः प्रातः ससुलयाय Aral कलशवारिणा।
परं सौभाग्यमाप्रोति कामांश्चाप्रोति पुष्कलान् ॥ fafaea पूत्यविडा aren ।
श्रनङ्व्रयोदभो रभ्रा उपोष्या पृल्मैसंयुतेति |
भन्यच्च,--
AAMT मले OF दत्य पक्रम्य छता देषा तथानङ्गदयोदशेति ।
दमनकचतुदशो,-
मधुमासे तु संप्राप्ते शक्तपचे wee । प्रोक्ता दमनभच््नोति सिष्ठिदौ तु aera ॥ पूजयिष्यन्ति ये मच्यास्सदङ्गभवपर्चवैः |
ते यान्ति परमं खानं दमनस्य प्रभावतः ॥
सातिप्रकावः |
एषा पूव्वविदा ATM । सर्व्वा TSA UTM युक्ता पृरेन्दुना सह । अपूज्या पूणिमा युक्ता मधौ शुकषतुदभो |
पक्षयठतोया,- ame मासि use तोया चन्दनस्य च | कलधौतं तथा धान्यं तच्चापि विशेषतः ॥ तस्यां दन्तं त्क्षयं स्यात्तनेयमक्षया स्मता | Saal चन्दनस्येति वचनाच्न्दनटानं प्रशस्तम् | दानात्त् चन्दनस्येष्ट कच््नजो Ata संशयः | sha
RAT TT । amg मासि राजन्द्र शक्तपतच्ते चया fafa: | ठतोया रोदहिणोयुक्ञा waar सा fafa: स्मता |
तथा,- भलया सा तिधिर्ेया कत्तिकाभियुला यदि | भविष्यति महाभाग विशेषेण फलप्रदा ॥ ये पश्यन्ति ढतोयायां कण्णं चन्दनभूषितम् | वैशाखस्य शिते पक्षे ते याग्यश्युतमन्दिरम् ॥ TING =, ठतोयायां Haves: । यवानुत्पादयामास युगच्धारब्धवान् क्षतम् tt ब्रह्मलोक्षाचिपथगां एचिष्यामवतारयत् | तस्यां कार्यो weet यवैरविष्णुं समधयेत् ॥
४५
४६ स्मतिप्रकाशः।
यवान् दद्यादिजातिभ्यः प्रयतः प्रा्चयहिजान् । पूजयेच्छहरं गङ्गां कलासच्च हिमालयम् ॥ भगोरथश्च ब्रुपतिं सगराणां Ferrey |
स्नानं दानं तपः are जपदोमादिकश्च यत् ॥ खदया क्रियते यत्त तदानन्धयाय कल्पते । सिन्धोस्तौरे विशेषेण सव्वमक्षयसुच्यते ॥
(ि aN Qe afaew Salat परयुता काय्या। नरसिंहचतुदेभौ,-
शक्ते पत्ते चतुदेश्यां मासि माधवसंश्नके |
AIHA दपश्चाखस्तस्मात्तां समुपोषयेत् ॥
अनङ्गन समायुक्तान सोपोष्या चतुदेभो।
quigat gat goatee तुष्टये ।
a: करोति नरो मोष्ात् कामविहां चतुदेभौम् ।
धनापल्येविंयुज्ये त तस्मान्तां परिवञ्जयेत् |
aqem न aaa aaa दिनदइये |
परेव ada वापि कन्तव्या सा Aea q ॥
स्पृशेत् परदिने Fang सायंकाल aged |
HUA त्वन्यथा gal नरसिंहप्रिया fafa: ॥ तथाच सायंकाले उभयत्र चतुदभोसद्ावै परविष्टा Ae |
पृव्वदिने चेत् पूव्येविष्ठेव, परदिने चेत् परबिहा, उभयत्रभावे पर विद्व |
स्मतिप्रकाशः | ge alfaatad, —
कथयामि कुलस्लोणां महिमनो aoa परम् | यथा aa व्रतं yet सावित्रा राजकन्यया ॥ इति । yafaar न कत्तव्या अ्रमावास्या च पूर्णिमा | वर्जयित्वा सुनियेष्ठ साविकरौत्रतमुत्तमम् ॥ दूति वचनाचतुरमोविडा काय्या। यदा चतुदभी अ्र्टाद- गाड़का भवति तदा त्याज्या I “भुताष्टादयनाड़ोभिदृषयव्यत्तरां तिथि"मिति वचनात् |
श्रारण्यकषष्टठो,-
ज्येष्ठ मासि गिते पक्चे षष्ठय(मारण्यकनत्रतम् | या विन्ध्यवासिनी टवं पूजयेयुवनं गताः । कन्दमूलफलादारा लभन्ते सत्पतिं तु ताः॥ fafaga qeafaar are | RUT स्कन्दषष्टो शिवरातिश्चतुदभो । एताः पूव्वेयुताः कायास्तिष्यन्ते पारणं भवेत् ॥ “ay विन्यवासिनीं सकन्द” इति पठित्वा एषा aus fa. वदन्ति aqag चैवक्ञष्णषष्टो स्कन्दषष्ठो |
षष्ठयां स्कन्दस्य HUT पूजा सर्व्वोपचारिका | asa सुखमाप्नोति भन्ते विष्णुपुरं व्रजत् ॥ afa |
` मिनारख्य कष्टौ विमुहृत्तव्यापिनो sata are |
४ ख्यतिप्रकाथः ।
दशहरादशमो,-- `
US शक्तस्य दशमो संवत्सरमुखी GAT |
तस्यां खानं प्रकुर्वीत area विशेषतः ।
यां काश्चित् सरितं प्राप्य दद्याहभस्िलोदकम् ।
wae मासि fad ca दशमो श्स्तसंयुता |
BCA दश पापानि TATETET BAT ।
व्येष्टश्क्तद शम्या wWaRiated यदि ॥
Sar wasdget स्व्पपापषटरा तिथिः |
Wa केवला दशमी पुणा, इस्तत्त॑संयुता YWaT, भौमवार- EUMAITAT पुण्यतमा | दश पापानि यथा,--
पारष्यमगृतद्धव पेशुन्यश्नापि सव्ये; । परसम्बहप्रलापञच वाद्यं स्याच्चतुवि धम् । परद्रव्येष्वभिष्यानं मनसाऽनिष्टचिन्तनम् | वितथाभिनिषेञ्च मानसन्तिबिधं सतम् ॥ पदन्तानासुपादानं हिसा चेव बिधानतः। परदारोपसेवा च कायिकं विविधं aay ॥ was मासि सितिसुतदिने Waray दशम्याम् | शस्ते ओैलात्रिरगमदियं जावो मच्येलोक्षम् ॥ पापान्यस्यां इरति च fart ar दभेव्याषहुराथाः। qe दद्यादपि तगुणं वाजिभेधायुतख्य | भोमदस्तयुतण्यष्टशक्तद णम्य मङ्गाख्ानाहशविधपापश्चयः |
स्मतिप्रकाशः।
दशदराधिकारे,- यस्तस्यां इलिनं au पश्यदद्रां सुसंयतः | सव्यैपापविनिर्मुक्तो विष्णुलोकं व्रजेबरः ॥ fafaea परविष्ठा याद्या |
वम्प्रकद्ाश्ो,--
sae मासि faa पके हादश्यां चम्पकः We: ।
पुष्पैरभ्यच्य गोविन्दः नरः किमनुशोचसे ॥ fafaea qeifaet ग्राह्या ॥ टेवखाननिणयः,--
WY सुनयः खानं HUA गदतो मम | cae च सुभद्रायाः ye सव्वोघनाशनम् ॥ मार was तु संप्राप्ते नस्ते चन्द्रदवते। पौर्णमास्यां तदा खानं स्व्यकानं इरर्िजाः ॥ सबव्धतीभमयः aware fata: शुचिः । तदा winaat aa ware भवति fest: ॥ तस्माखब्येष्टया समुदत्य SATA: Wat: TH: । छष्ारामाभिषेकायं सुभद्रायाश्च भो हिजाः? कता सुशोभनं wey पताकाभिरलङ्घतम् | aa नानाविषेवीदयेः wea गोलाम्बरं fea « साप्य ad सुभद्राश्च जयमङ्गलनिस्वनेः । aiwe: चत्रियैरवेष्ये; शुद्ररन्येख जातिभिः + ॐ
sé
yo स्ममतिप्रकाशः।. ट
WAL सातकाय्व यतयो ब्रह्मचारिणः | स्नापयन्ति तदा क्ष्णं AVS सहलायुधम् ॥ aM समस्ततोधीनि पूर्वोक्तानि दिजोत्तंमाः | सोदकेः पुष्यसंमिखेः arate पथक् एथक् ॥ तस्मिन् कालेतुये म्या; पश्यन्ति पुरुषोत्तमम् । वलभद्रं Query ते यान्ति पदमव्ययम् ॥ कपिलाशतदानेन यत्फलं पुष्करे कतम् | AQUA AMAA AYU लमते नरः ॥ जयख राम RUla सुभद्रति सकछम्नरः। वदन्ति Aisa काले यान्ति ब्रह्मपदं AA aia पश्यन्तिये aw व्रजन्तं दत्तिणासुखम् | ब्रह्महत्यादिभिः पापे्म॑च्यन्ते नात्र daa: ॥ ततः पष्चदशाषानि मम स्लानादनन्तरम्। विरूपां वा qeat वा न पश्येत्-प्रतिमां मम॥ श्रत उदयव्यापिनो Ge |
भूमिरजखनला, -- हषान्ते मिथनस्यादौ awa च दिनत्रयम् | waa स्यात्-एथिवो कषिकश्चविगदिता ॥
संक्रमणदिनं तत्पर्न्नात्तरदिनहयमिति दिनचर्यमित्यथः
ओ्रोगुर्डिचायात्ा - भ्राषाडस्य मिते प्ते हितोया पृष्यसंयुता । तस्यां रथे समारोप्य रामं at भद्रया षष्ट ॥
PAV: |
arated wae प्रो णयेत्त दिजान् बहन् । ऋक्ताभाषे तिधौ काया सदासाप्रोतये.मम॥ गुरि चामर्डपं यान्तं ये पश्यन्ति रथे faa | रामं HW सुभद्राञ्च ते यान्ति भवनं St: । ये पश्यन्ति सदा क्ष्णं सप्ताहं मर्डपे सितम् ॥ रामं aw quay विष्णुलोकं व्रजन्ति ते । यात्रां mat गुख्डिचाख्यां विधिवत्सुसमादितः॥ aise थिते पक्षे नरो योपित्तधापिवा। | ष्टा मच्च AWY query दिजात्तमाः॥ दशपश्चाखमेघानां फलं प्राप्रोति चाधिकम् | Ta पूव्वाह्णव्यािग्राद्या | agiifecaanaaarar: — afe: स्कन्दपुरन्दरौ गणपति; ओरोधस्राट् भास्करो, वायुः पव्वैतपुतिका वसुमतो तोयाधिपः केशवः ॥ ब्रह्मा शन्मगणादयः प्रतिपदारम्भं fat शेरते । उत्तिष्ठन्यमुना क्रमेण वरदाः @ @ दिने पूजिताः प्राप्टश्क्त काटो, — मच्छयने nea मत्पा्ब॑परिवन्तमे | कन्दमूलफलादहारौ दि शल्यं ममापेयेत् | देवशयनपरिव॑त्तंनोद्यापनक्रालाः,-- TA fay: सदाऽषाढ़े भाद्रे च परिवत्तते | arfaa प्रतिबुध्येत ward wifes |
५१
४२ स्मतिप्रकाशः ।
माधवायेषु मासेषु यदा दशयं Way । दिराषाढ; स विन्ञयः RA ककंटक्षेऽश्यतः ॥ ery हिराषाठसंक्ना उस्तरभाविनि सम्बव्छरे हरिखापायो- प्रयुज्यते | तथोक्र,-- मेषादिमिधुनान्तेषु यदा द श्यं भवेत् । Tamar तदावश्यं मिथनाकं हरिः सखपेत् ॥ ककटादिविके मासि यदा दशदयं भवेत् | अब्टान्तरे Asa ककंटान्ते रिः स्वपेत् ॥ पञ्चमासान् EU सुपे देशे तत्र भयं भवेत् । ABET स भवैद्राजा संग्रामे भयमाग्रयात् ॥ खपेब्रारायणो देवयतुर्थे मासि संख्यया t म व्ैयेत्-खापदिनं तदा लोकः सुखो भवेत् ॥ परतः कार्तिंकान्तमासचतुषटये शयनं कायम् | निशि खापो दिवोयानं सन्ध्यायां परिवत्तंनम् । वि्णुदिवा न खपितिन च रात्रौ fad i मिध॒नस्ये सहखांशौ खापये्धुसूदनम् | तुलाराशिगते तस्मिन् पुनरु्यापयेद् ध्रवम् ॥ श्रधिमासेऽपि पतिते एष एव विधिः स्मृतः । ततो विबुध्यते देवः शङ्-चक्र-गदाधरः ॥ कात्तिक gare एकादश्यां यधाविधि । ततः wafer विष्णौ क्रियाः adr: waa ५
सखतिप्रकाशः | ४३
SUH MARAT, — ATA WAU यत्र तज्ोपाकर्य कारयेत्, योगो मास्ति यदा काले शस्सेमेव तु eat ॥ पौणमास्यां चवणयोगाभावे इस्तयुक्षपश्चमो, शस्तयोगाभावै
कैवलपौ Vara तव्रासम्भवे कैवलपश्चम्यां कन्तव्यम् । प्व्यैण्योदयिने ga: श्रावश्छां तेत्तिरोयकाः | वडुगः WATT तु was सामवेदिमः ॥ उपाक च कर्तव्ये Hara दिवाकरे | CAA शक्त पश्चम्यां श्रावण्यां वणा न चेत् ॥ विष्णोस्तु शयनादूहधं मासेनःन्तरितं दिजः | SUIHM VET Alay शयनानन्तरं मतु ॥ माधवादितिके मासि afaarat यदा भवेत्, RAS तु हरेः खापः पौणंमास्यासुपाक्ततिः॥ तदनन्तरभाविन्यां RATA तु वाग्यतः | मासान्तरितवाक्येन तत्रिरासपुरःसरम् ॥ सिंडेऽके पौणमास्यां तु उपाक विभधौोयते। ख्ावणादिचिके मासि अधिमासो यटा भेत् ॥ सिंहेऽकं च इरेः खापः खावश्यां स्यादुपाक्लतिः | उपाकर्म च इष्यं च कव्यं दुर्गोस्वं तथा ॥ sat मासि aaa पूर्वे तत्रिष्फलं यतः | उपाकर्म तथोत्षगः प्रसवाशोऽटकादयः।॥ मलिम्बुचेऽपि कर्त्या इति छ्दोगगोचरः +
9४ स्मतिप्रकाशः |
ख्रावश्यां पौष्टपदयां वा sara तथाविधि ॥ युक्गच्छन्दास्यधोयोत मासान् विप्रोऽष्पश्चमान् 1 . पौषमासस्य रोदिण्यामष्टकायासमथापि वा ॥ जलान्ते छन्दसां कुव्याद् सलग विधिवदटिजः | वैदवाक्यानाम् उपकश्ाख्यं A संस्कारः। santas यः पनरारम्भस्तस्येवाङ्गः न MIATA ।. तथाते SUG ATA TAT कान्वारसणोयावसक्घदेव क्रियेत न प्रतिप्रयोगम् । : छन्दो गानां प्रौष्ठपदं हस्तेन वोपाकरणम् | पुष्धेणोसर्ग इति | TRIG च SAA उपाकश्मापरादङ्किकम् । तधा-- | भध्यायानामुपाकन ुययीतका लेऽपगाद्धिके | पूववेाहं त् विसगः स्यादिति वेदविदो faz: ॥ ऋक्-यजुरथव्वाणा FAR एव उपाक्मकालः | पव्वर्यौदयिकै कुर रित्यभिधानात् ॥ वलटृवपूजा,-- ae श्रमावास्यां qafea waatfat विसुश्चति | मुखरातेरुषः काले प्रदीपो safaaraa ॥ गावो महि्यन्कागादययाः पूज्याः शोभ्यास्तधा fea | पूजनं केचिदिच्छन्ति यावश्ां तु गवादिनाम् a पक्चहयं देशव्यवखया विकल्पः | Tai UAT यच मध्याङव्यापिमो भवेत् | Vala बलदेवस्य नन्दाविहां विवजयेत् ॥ . `
SIGE CHL AE
नन्दायुक्षपौणमास्यां क्षते उलयापने बलेः | तत्रः रोगो wafer गावो नश्यन््नेकधा ॥
५५
तिचे पूव्वदिने रौद्रतादपराह्न पूजानुष्टात्रं कर्तव्यम् |
TaTT YA, — रातौ canfaara कत्तव्यम् | तथा भाद्रपदे मासि पञ्चम्यां खडइयाऽन्वितः ॥
Tea नरो नागान् शक्रकष्णादिव केः ।
पूजयेदन्ध पुष्येख सन् प्रायसगुग्गलेः ॥ तस्य ate समायान्ति पत्रगास्तत्तकादयः , सप्तमात् कुलात्तस्य न भयं नागतो भवेत् | तस्मात्-सव्वंप्रयन्नेन नागान् संपूज येदध = न्यञ्च, i | | श्रावण्यां : शक्तपश्चम्यां हारस्योभयतो faaq | नागानष्टौ गोमयेन दधिदुव्वाङ्रेः कुशः | गन्ध पुष्योपद्ारेश्च तान् भक्तया पूजयन्ति ये। न aur सपतो वोर भोतिभवति कुतरचित्। तधा, . ¦. , यः aay श्रवति (१) MAAS नरेन्द्र !, रक्षाविधानममिदमाचरतं AAG: | श्रास्त सुखेन परमेण स TIA, (पुत्रप्रियादिसदहितः स सुद्ष्णनेख ॥
` ष्य मन्यन ।
; , , ,?) वति ।
Se oe ee Oe व +~ ~> o> ~~
५६ स्पतिप्रकाशः ।
रस्ामन््ो वधा,- घरण्टाकणं | महावीर ! सव्वव्याश्चिनिवारश | । सर्व्व पद्रवसद्कातविद्रावण | रप्रिय | ॥ aE यस्य मद्ानोलं भूषणं थस्य पन्नगाः | तेजांसि तस्य देवस्य रक्षन्तु मम मन्दिरम् | रजवन्धनमन्तो यथा, येन बो बलो राजा दानवेन्द्रो महासुरः | तेन तामपि बन्नामि रस्षामाचर्मा aa
अथ जन्प्राष्टमो |
श्रथ भाद्रपदे मासि कृष्णाष्टम्यां कलो युग | अष्टाविंशतमे आतः कष्णोऽसौ देवकोसुतः ॥ तच जब्माष्टमीव्रतं नित्यम्, भकरशे दोषखवणात् । aa, — MAT AS पत्ते कछण्णजम्प्रा्टमोव्रतम् । न करोति नरो ag भवति ब्रह्मराक्षसः ॥ इति पु्रसन्तानमासोग्यं घनधान्धदि मद्ग्टहम् । UAT मण्डलं सुमनोषरम् ॥ तस्मिन् Uy Ryde दोर्घायुमनसेणितान् | परचक्रभयं aie तस्मिन् ugsfa पाण्डव | ॥ पच्चन्यः कालवर्पो स्यादितिभ्यो न भयं भेत् ।
सतिप्रका्ः | ५७ तथा,- पत्रानवाप्य समुपेतिप्दं a विष्णोः। इत्यादिफलखवणात् काम्यच्च । एषेव Hea रोदहिणोयोग जयन्तो संन्नां लभते | तदुक्त — रोहिणो च यदा aug दिजोत्तमाः | जयन्तौ नाम सा प्रका सव्वपापदडरा तिथिः॥ यद्राद्ये AY RA यौवने वादके तथा | तदह जम्मक्नत पापं इत्ति सोपोषिता fata: ॥ जयन्तो च इत्यादि फलखवणात् काम्या, नित्या च। जयन्त्यां भोजने दोषः स्यते — शूद्रान्रन च यत्पापं शवदस्तस्थभोजने | तत्पापं लभते कुन्ति ! जयन््यां भोजने aa | इति । तत रोदिशोयोगे तु गुणफलसम्नन्धात् (गुणलोपे तु मुख्य स्येति” न्यायेन रोदिणोयोगाभाके केवलाष्टम्यासुपवासः कार्यः | “ag वर्षं तु कत्तव्या qe चक्रपाणिन" दति वौषाखवणात्। अहरात्रादधोरं कलयापि यदा भवेत् | जयन्तो नाम सा प्रोक्ता सव्वैपापष्रा fafa: + सुहन्तो विजयो नाम aa जातो इरिः खयम् । VET तु योगोऽयं ताराप्युदये तधा | “रात्रयचपूर्वीपरगा जयन्ती कलयापि चेणत्यादिवदवचन-
संवादात् पून्परदण्दयोपरैतमहरा्मिह सख्यः कालः । | ~प
us सतिप्रकाश् ।
तदुक्ल,-- रोदिश्यामर्दराते तु यदा कष्णाष्टमौ भवेत् । तस्यामभ्यचनं भौरेहन्ति पापं पुराक्षतमिति। तिन भ्र्ैरातरे रोद्िणोयोगाभावे केवलाष्टसम्यां पूजा कायो, fran | वञ्जनोया प्रयतेन सप्रमौसंयुताषटमो | sfaqiat aati जातो देवकिनन्दनः ॥ दूति वचनात् सप्तमोविद्ा न ग्राह्या । रोहिणोयोगे तु,-- Caray विहाऽपि ana रोहिणोसंयुताऽषटमो"-ति वचनाद्- ग्राह्या, ve परदिनेऽचंरात्रे जयन्तोयोगाभावे वोध्यम्, एवं च परदिने ec श्र्टम्यभावे Gated जग्माष्टमो कार्यो । यत्त्,- प्रतयोनिगतानां तु प्रेतत्वं नाशितं नरः, वैः क्षता saw मासि रोददिणोसंयुताऽ्टमो ॥ किं पुनवधवारेण सोभेनापि विशेषतः | किं पुननवमोयुक्षा कुलकोव्यास् afar i awa न कत्तव्या सप्तमीसंयुताऽटमौति | यत्र॒ fafuanagan दिनदयेऽप्यबरात्रे जयन्तौयोगस्तत्- परमेव | यस्तु, उदये चाष्टमो किञ्ित् सकला नवमो यदि। पराजापत्य्चसंयुक्ता सा भवेदधड्ुयुता ।
स्मतिप्रकाशः। ५९.
सोमवारेण संयुक्ता कुलकोययासु afar | अपि वषंशतेनापि waa ara ar विभी! । इति। तहारविगेषयोगाधोनम् |
मुहत्तमप्यष्टोराते यस्मिन् aa हि लभ्यत |
ae रोहिणोकत्तं तां पुखां समुपावरेत् ॥
एतदपि अ्रईहरात्रे गरटमोसद्धाषे वोध्य ।
यत्त्,-- पूव्यैविदाटमोया तु उदये नवमोदिने। मुह्ृत्तमपि संयुक्ता संपूर्णा साऽष्टमो भेत् ॥ इति वचनाददरात्रे ब्रष्टम्यभाषैऽपि रोहिणौयोगे जयन्तीभेद-
उपपादितः जयन्तौभेदेषु यदि बुधवारो सोमवारो प्रा भवति, तदा फलाधिक्ं waaay तत्त॒ Ta एव जयन्तोयोग- दरति वदुवचनविरोधादनादटेयम्। जयन्तौयोगाभावेऽपि केवला- म्यामुपवास विधानात्, aaa तिघेरेव मुख्यत्वप्रविपादनात्। तह चनस्य वारविगेषसंयोगाधौोनत्वस्य “उदये चाष्टमो किञ्चिदि”-ति वचनेन स्म्टत्वात्। षिद्याकरवाजपेयिभिरेवमेव व्यवदश्यापितलात्, यदि पूर्वदिने रोहिणो महतो ata: wet) ब्रष्टमो fantar हं vant gates खल्या परेदामषतो, दिनहये च निशौथयोगो नास्ति, तदा परत्रवोपवासः ।
सप्तमौसदिताष्टम्यां yar wa दिजोत्तम |,
प्राजापत्यं दितोयेऽङ्कि quate भवेद्-यदि 7,
तदाषटटयाभिक wa ge व्यासादिभिः get e
go स्मतिप्रकाशः। ८
दति वचनात् | तत्रायं निण्यः, यस्मिन् संवत्सरे रोद्दिणो- योगो नास्ति तत्र शदाष्टम्यामसन्देहः । विदा चतुद्ध पूर्वेद्युरेव निभौयव्यापिनो, परेद्यरेव निभोधव्यापिनो, उभयत fanta- arfaat, उभयव्रानिभोयन्यापिनो चेति । तव प्रथमायां पूव्वेदिने व्रतं दिकीयायां दितीयदिने, ढतोयचतुथयोसुत्तरदिन एव, WHT क्ालमारभ्य सव्धकरकालस्य श्र्टमोसम्बन्धात् | तथा यदि ूल्धदिने fasta जयन्तोयोगम्तदा पूरवद्युरेव Cara विद्धाऽपि सप्तम्येति वचनात् । परदिने निभोधयोगी परेदुरेव, उभयत निश्नोधयोगे परेद्यरेव |
न्मा qualify न कर्तव्ये"ति वचनात् | उभयत निगीधयोगा- भावेऽपि परेयरेव, सङ्कल्पकालमारभ्य प्रहत्तत्वात् |
यत्त --अरष्टम्धल्यत्वेऽपि पूव्यैविद्वाष्टमोति वचनेन जयन्तो gar. aw नातीवाद्वियते, yates निरोधे जयन्तोयोगाभाव परत्र वारनक्षत्रयोगे श्रष्टम्यल्पत्वऽपि ग्राह्यमिति fase: पन्या: | तथाच, अष्टम्यां यावत्फलं रोददिणोयोगे तद धिकं, वारविशेषयोगी ततोऽप्यधिकं,
अहरावरमेव HARA, तथा ऋक्तयोगाभावै कमकालल्वादद- रातेऽटमोसङ्ाव एव श्रपेितः, waa नक्तत्रवारविगेषयोगे
उपादानं न fe वचनस्यातिभार इति |
earns: |
अथ पारणम् |
fafaaaafaaa तिधिभान्ते च पारणम् ।
सरव्वष्वं वोपवासेषु दिवा पारणमिष्यते |
ATA पुण्यहानिः स्याटते घारणपारणत् ।
तिथिनक्षत्रयोगे तु उपवासो यदा भवेत् ॥
पारणं तु न कत्तव्यं यावन्रेकस्य WaT ।
तिष्युच्तयोयदा छदौ नत्चत्ान्तमथापि वा ।
श्रईैराचेऽपि वा कुथात्-पारणं qutswaifa ॥ रात्रावपीत्यधः ।
जयन्त्यां पूव्वविद्वायामुपवासं समाचरेत् |
तिष्यन्त चोस्वान्ते च ब्रतो Fata पारणम् ॥ एतद शक्र वषयम् |
प्रातरेव दुर्गोस्वं समाप्य पारणं कुत् |
निष्युक्लयोदयोरन्ते उत्तमं पारणं स्मतम् ॥
एकस्यान्ते मध्यमं स्यादुक्वान्तऽधमं BAF |
अथ सप्रपुरिका अमावास्या |
TAA च Tart Awad च संयुता।
wana पितरो जाताः कमलसम्भवात् ॥ तिभ्यः पूजा च HAMA तत्र सव्धामना बुधैः । पिण्डो देयस्तधा youre काय्यं विजानता ॥
६२ सतिप्रक्षाशः ।
zn qamaza: परतिमाराधयन्ति at: | ता; GOAT: सुभगा AA: FAAS ATIPAT: | न धवय भवेत्तासां पुनः सप्तसु जसु |
गो रोत्रतम् - | गुडपूपाश्च दातव्या मासि भाद्रपदे faa |
^ ठनोयायामुपोष्यं वा वासुदेवस्य प्रोतये ॥
उमां fad nung विधिवत् पूजयन्ति याः । गोरोवरप्रदानेन परं सौभाग्यमाप्रयुः ॥
तिथिदषै परदिने काय्येम् | मुहत्तमात्रसच्ेऽपि दिने oad परे ।
दूति माधवोये । aafafag oraraen प्रसिद्धः,
fraaqat,-—
मासि भाद्रपदे.-क्ते चतुथं शिषपूजिता । तस्यां स्नान तथा दानमुपवासो जपस्तधा | तावत्-सदस्रगु रितं प्रसादादहम्तिनो aa: |
श्रत पूजा AI कर्तव्या रौद्रलात् ।
fafady परदिमे कर्तव्या |
हरितालिका,-
TRIG aqui तु सिंहे चन्द्रस्य द्र्भनम् । निष्याभियंसनं कुखात्तस्पात् पश्येव तं wet ॥ नारायणोऽभिशस्तसु निशाकरमरोविषु | खितचतुष्यामदयापि मनुष्याय ade सः |
सखतिप्रकाश्ः। ६३
VACA Ae त् प्रमादादोष्य मानवः, पठेडाचेयिकावाक्चं ATTA वाऽप्युदश्चुखः ॥
धातेयिकावाक्यं यथा,-- सिंहः प्रसेनमवघोत्-सिंडो जाम्बवता हतः | aa सिंहे चन्द्रद्शनस्य निषिडत्वाख्मलमासपातेऽपि निषिषम्।
तदुक्त,- MAM प्रेतक्षलयञ्च मवग्रय्या नवः WA |
मलमासेऽपि कन्तव्यं fafaafafeag यत् | नवः शशौ चन्द्रवन्दापनेति केचित् |
गणेशचतु्थो,-
विनायकं BART AAA यदुनन्दन ! । सव्यैविन्नविनिमेक्तः कायसिदिमवाप्रुयात् ॥ विनायकव्रपे काय्या सन्ममासेषु माधव | | चतर्थी च जयायुक्ला गणनाथसुतोषिणो ।
एतेन, सव्वेचतर्धोषु विनायकपूजा विक्नविनाभिनो | aque गणेशस्य wares विधानतः | पूजां लत्वा aaq-fafe नरः सौभाग्य माघ्रुयात् ॥ गणेशं कारयेत्-पूजां लड्डकादि विभावनात् । aaa विन्ननाशाय सव्वेकामप्रसिद्ये ॥ भाद्रे शक्तच॑तुर्थो च भौमवारेण संयुता | महा चतुरध fawar तजर विन्नेथमचयेत् ।
९४ सतिप्रकाथः।
व्रतादिनियमे चेष्टं लभते नाव्रसंशयः | भ्रमा वे सोमवारेण रविवारेण सप्तमो ॥ चतधों भौमवारेण भअरक्षयादपि चाक्षया | त्र “ma: शुक्गतिलैः स्नात्वा मध्याङ्क टैवमचयेदि”ति वचना- दिनायकत्रतस्य wars: कालः, fafasa जयायुक्रा काया। ऋ षिपद्चमो,- भाद्रे शितेऽपराहे त् पञ्चमो aa तिष्ठति । विश्वामित्र ऋषिः aif: पूज्यः सन्तानहदये | तिथिहष पञ्चमो पूव्यैविद्धा aren | षष्ठोयुक्ता पञ्चमो या ABU पूजने । पतिपुव्रहता नारो सा नारो नरकं व्रजेत् ॥ ata (१) वचनात् t षष्टोदेवीषष्टो,- यया WEA शक्तायां षष्ठो षष्ठां प्रपूजिता । जो वत्पुता च सौभाग्यधनधान्यसुताज्िता ॥ तस्माद्यत्नेन नाय पूजयन्ति सदैव त् | भरव “देविकानि च पूर्वाह्ण इति पूत्वाहणव्यापिनी ae | कुक्कटोत्रतम्,-- भाद्रे मासि शिते पक्षे सप्तम्यां ललितालये । स्नात्वा शिवं लेखयित्वा मण्डले च सषह्ाभ्िकम् ॥ पूजयेशच तदा तस्यां gard चेव विन्दन |
किकित् IRI ज यिका क tm on,
श्भा " ~ ¬ च्म ee ee 9 ^ १ on
(t) इति टोषश्रवणात्।
खतिप्रकाशः। १४
अघस्याघेः,- परा युगषडहसरन्तु विष्णुवीरुणिना सुने ! | पाराधितः Taree तस प्रादाष्ठरं हरिः ॥ दक्षिणाशां मुने ! गत्वा गच्छं तिष्ठ खवारुणे | । feats सव्वैलोकानां मत्रियोगादुतत्रत | । ये at aa सितं भत्वा नाचयिष्यन्ति मानवाः | तेषां संवत्सरं पुण्यं मग्मसाराद्वेत्तव ॥ ये ai महाविधानेन पूजयिष्यन्ति वारणे ! । aaa गभिष्यन्ति तेन रामप्रमादतः + वैदषेदाङ्विहांसो घनधान्यसमनज्विताः | वारणे ! ते भविष्यन्ति लोकेऽस्मिव्रघदास्तव ॥ QUA भास्करे कन्यां सत्रिभागैस्िभिदिनेः। अघं टदारगसत्याय ये वसन्ति महोदये ॥
भास्करे agama सिंहादित्यस्य सतिभागेख्िभागसहिते- fafafes: त्रयोदशदिने रित्यर्थः । एतत्त महोदयस्धानाम् |
टुव्वीटमो,-- ब्रह्मन् ! भाद्रपदे मासि शक्रा्टम्यामुपोनितः | मरं पूजयेव्यसु gear सहितं वने ॥
तधा,- तस्मात् संपूजनोया सरा प्रतिवषं ayaa: | शुखसन्तानजननो जाठसोख्यद्रदा सदा ॥
€.
६९ समतिप्रकाशः।
sa तिधिदेषे qefaet ग्राद्चा। तदुक्तं, खावणौ दुगनवमो तथा FRSA च या। qafaea कर्तव्या गिवरातिवेलेदिनमिति ॥ तधा मासि भाद्रपदे शक्ता या चाष्टमो देप ! । दुत्चीष्टमौति विज्ञेया पूत्वेविदा प्रशस्यते ॥
वामनजन्,- नभस्ये WRIA तु हादश्यां खवणेऽहनि । बलेसु बन्धनं AT AVS वामनस््रभूत् ॥ जयन्तौ वामनाख्या सा Ratatat नरोत्तमैः । सव्यैपापप्रशमनो सव्वेकामप्रदाधिनो ॥ एकादश्यां MAGA इादश्यां खवणस्य च | पूर्वाक्षे वाथ ware सा तिथिमेहतौ स्मता ॥ alent खवणत्तच् waeatent यदि। स एव वैष्णवो योगो विष्णुश्हृलसंन्कः | पकादश्यां खवणयुक्ता sem यदि aware मवति, सा विष्णुगरहला | afaadia विधिवन्नरः wearers: | ्राप्रोत्यमुन्तमां fate पुनराहत्तिदुलभाम् ॥
शक्रोलयापनम्,-
भाद्रे मासि शिते 0B यवणद्ादभौो यदि | शक्रसुलयापयेन्तत्र sag तदियोगतः ॥
स्मतिप्रकाशः। ee
तधाच `खवणदादभोयोगाप्राप्तौ खवणाद्यभाग Ta wWa- मुलयापयेव् । खवणाइरणों यावत् पूजां क्षता विधानतः रात्रौ विसजंयेेवं मन्तेणानेन पाण्डव | ॥ प्ूजामन्तसु भविष्योत्तरे द्रष्टव्यम् | एवं य: कुस्ते यात्राभिन्द्रकषेतोयंधिष्ठिर ! । 8 nn $ पजन्य: कालवर्षो स्यात्तस्मिन् देये न dT: |
परनन्तचतुटेगो,- श्राराधिते महेन्द्रे तु ष्वजाकारेषु यष्टिषु ¦ ततः शुक्र चतदेश्यामनन्तं पूजयेदरिम् |
aa श्रौदयिकी तिथिग्रद्या, “qearet वें Zara’ fafa
a: । सा च तिसुहृत्तव्यापिनो |
aa, — भाद्र मासि fat पतच श्रघोराख्या चतुदभौ | तासुपोष्य नरो याति शिवलोकमयलतः ॥ अनन्तत्रसमेतदि सव्वेपापदरं परम् । सव्धैकामप्रदं नृणां wiurga युधिष्ठिर! ॥ मध्या भोज्यवेलायां समुन्तौय सरित्तटम् | ददटर्भशोनासास्तोणां समूहं रक्षवाससाम् ॥ च॑तुर्दश्याम चयन्तं भङ्गया देवं CAA TAF | प्ावन्तने यदा fe स्यादनन्तस्य चतुदंगो +
qc स्मृतिप्रकाश्ः।
तस्मिन् पूजा हविष्यश्च ad चेव विधौयते | इयो रावत्तनाभावे ग्राह्या मध्यंदिने fafa: ॥ इयोरावर्तने Ure परविद्धा चतुदंशो | afa ब्रतान्तरम् | इन्द्रपीणमो,-- पश्चदश्यां महेन्द्रश्च पूज्येत्-कैलिकौतुकेः | गोतवादिवमाङ्गलयभूपतिभूतये fata |
दुगाशयनं,-
सन्वैदेबोखिता तिषठेदर्गा लीकदहिताय वै | स्पेद्ाद्रशिताष्टस्यां जरिपश्चदिवसात्-परम् | उतन्तिष्ठत्यचता ठेवो षोडशिऽषनि रातितः | fear aid भवेद्रोगो निश्य॒ल्ाने जनक्षयः ॥ दिनक्षयो यदि भवेत्-खपेदस्रा चतुदश |
न वथेत्-खापदिनं तिथिष्ठददौ कदाचन ॥
शरत्कालोनद्गीपूजा,--
aa दिने; षोडशभिः नवभिर पञ्चभिस्िभिर्हभ्याम् | एकेन च ufefed क्रमशः प्रस्तौमि तदहिधानमशम् | सपम्यामुदिते सूय्यं परतखाटमौ भवेत् |
त्र दुर्गोसवं कुयान्नकुय्य द परेऽरनि ॥
weal चेदनुप्राप्य भ्रस्तं याति दिवाकर; |
तत्र दुर्गोत्सवं कुय्यौब्रकुय्यीद परेऽहनि ॥
स्मतिप्रकाशः | gz
sar पशत्नतां याति नवमौवासराचिते।,
HAT यस्य यः कालः सा तिधिस्तदुपक्रमे ॥
विद्यमाना waey नोज्फितोपक्रमेण तु|
इति वचनादुपक्रमकालानुरोघेन भस्तमयात्पुव्येमष्टमोसडाष पूजा काया। ATT बलिदानान्तत्वादलिदानस्य प्रधानलतवाद्राजि- व्यात्िरपेसिता । इटश्च संयो गण्थक्तम नित्यं area | यथा,-
way यजनं gated वषं युधिष्ठिर ! |
aaa पूजयेत् सम्यक् चर्डिकां भक्तवत्लाम् ॥
भस्मोक्षत्यास्य पुण्यानि निटत्यवमानिता |
यदा दैववशादस्मिन् मासे पूजा न जायते ॥
तदा तु का्तिकाष्टम्यां कर चैतप्रकीत्तितम् |
AUT समारभ्य यावच्छक्ता्टमौ भवेत् ॥
दिवसे दिवसे yea कर्म प्रोक्तं प्रशस्यते!
श्राख्िने कासतिक्े वापि कष्णाष्टम्यां समारभेत् ॥
तस्मात्रित्यम् |
सव्यैकामा्धसिद्ययये RUS et खातम् ।
age कुरूते यसु समदिस्तस्य जायते ॥
वेदविञ् भवेग्मन्तो faa साधयेत्-क्रमात् |
कछ्त्वाःऽप्रोति यशो राज्यं पुश्ायुशैनसम्पदः ॥
इत्यादिफलखवणात्काम्यम् । लष्णाष्टम्यादि शक्ताष्टमीप य्य
घोडश्रदिनात्मकं व्रतम् |
नधा, — श्राख्िमे मासि शुक्त तु कन्तव्यं नवराविकम्। प्रतिपदादिक्रमेणेव यावश्च नवमो भवेत् ॥ सा च प्रतिपत्पूव्वैवदमावास्यायुता ग्राह्या उपक्रमानुरोधात् | नवरात्रं प्रयतेन vad ar समर्चिंता। नाशयत्येव विन्नीघान् qafada दास्यति ॥ पश्चदिनपन्ते पञ्चम्यादि कुयात् | व्रतो सम्पृजयेदेवों सप्तम्यादि दिनत्रये | erat चतुरष्टोभिवा हासहदिवशात्तिथेः | एतद्महानवम्यन्तं कार्यम् |
तधा,--
ऋत्ततयेऽपि मूलादौ नवम्यामाखिने fad | चर्डिकामुपह्ारख पूजयेद्रा्सिष्ठये ॥
दिदिनपक्ते- WAY नवम्याञ्च जगग्मातरमभम्विकाम् | पूजयित्वाऽशिने मासि विशोको जायते नरः ॥ मासि चाऽश्वयुजे वौर ! शुक्तपक्ते बरिशूलिनोम् | नवम्यां पूजयेदयसु तस्य पुखफलं खण ॥ भश्वमधसद्टसरस्य वाजपेयशतस्य च । सत्फलं लभते बोर ! देवौ देवगरीवतः ॥ भाखिने मासि शक्तायां नवम्यां निभि चण्डिकाम् |
तत्र,-
समृतिप्रकाशः |
पूजनाच्छत्नाशः Bray जयति लोलया । दुगां सम्यूज्य दुर्गाणि नवम्यां तु रतीद्या ॥ संग्रामे व्यवहारे च सदा विजयमशते | mazar विशेषेण राखने weaig च ॥ माशब्दो नवम्याञ्च लोके ख्यातिं गमिष्यति | य; करोत्युपवासश्च नवम्यां बिधिवन्रुप | ॥ सफलं प्रा्रुयात्-सव्वे राजसूयाश्वमेधयोः | श्र्वयुक्शक्तपक्षस्य नवम्याञ्च वरानने | उपवासपरो war यस्तां पश्यति भकितः ॥ तस्य पापं aa याति तमः सर्योदये यथा, मासि चाऽश्वयुजे एक्तनवमौ या सुराचिता a तस्यां यत्क्रियते वोर ! नरः स्ञानादिकं प्रभो !। तत् सब्धमक्षयं याति aafafant तथा ॥ ब्राह्म रेः चततिववेभ्सेः शूद्रे धान्ये सेवकं; | एवं नानास्लेच्छ गणः पूज्यते सव्यैदस्यभिः ॥ स्वयं वाऽप्यन्यतो वाऽपि पजयेत्-पूजगरेत्तदा ।
पूजा तु'विविधा ata सलिश्यादिविभेदतः। सालिकौ जपयन्नादैनवेदय निरामिषेः। राजसो बल्िटानेन aaa: सामिषस्तथा | सुरामांसोपचारेख जपयकविनात् या॥ विना मन्वैस्तामसो सां किरातजनसेविता।
Of
श्र स्मतिप्रकाश्ः।
मषाष्टमो,- रत्रा्टम्यां भद्रकालो दक्तक्रतविनाशिनौ | ्ाुभता मद्वाघोरा योगिनोकोटिभिः सह ॥ प्रतोऽ्ये पूजनोया सा तस्िन्रहनि मानवः ।
wa श्रहनोति पदोपादानादिवा एका got gate, हितोया या्मिनीपृव्वदले | पूजयित्वा ततो देवोमद्ैराजरेऽ्टमोषु च | च्रातयन्ति पशून् uaa ते भवन्ति महाबलाः | दति वचनात्तृतोया यामिनोदहितोयदसले t afar ततो वियादशैरात्र न संशयः । दति वचनात्रिगौथव्या पिन्धामेव मदहाषटमौ WUT! कशणो- बलिदानान्तत्वाहलिदानस्य प्रधानत्वात् |
तदुक्षम्,--
निशायामष्टमो यत्र तत्र दुर्मोसवो मवेत् ।
Waa चोपवासादौ नवविदाष्टमो भवेत् ॥
aval निशि संयुक्ता पूजां wzerfa पाव्यैती ।
MEA नवमोविद्धा ततर दुगा न पूजयेत् ॥
पूजयन् क्रशभागो स्याद्यथा वच्रहतो गिरिः |
यत्तु,-- बलिदानं विना चिकालपूजादिकं समाचारे क्रियते,
तत्तु, विकालब्यापिन्धां तिधौ क्रियते @aq चति; । प्रक्ञतिव- दिक्षतिः कस्व्यति महाष्टमोपयन्तं वा काञ्चम् |
खतिप्रकाशः। ९३ ^
पूजनया शिवा सरववेरेकधाऽभिव्रपव्बसि | भिन्ने भूपादिभिः पूष्वं परं ग्राह्यं दिजातिभिः ॥ पूव्मैपव्पैखि yard सुक्तयथं च परेऽहनि | इति । उपवासव्रतारौी aaaifast aren: aa रिसुहत्तव्यापि- न्धा स्तिघेग्र हणम् । ुर्गाब्रतप्रूजारौ “नक्रकाले तु सम्प्राप्त मण्डलं कारयेद् -त्रतो"ति रातौ पूजाविघानात् कश्मकानललवाद्राविव्यापिन्धां पूजां कुव्बेन्ति | देव्या we तु णास््राणि प्ूजनोयानि पणिते; | वादययभाण्डानि चान्यानि विविधान्यायुधानि च॥ रातो च ग्िल्यिशास््राणि प्रूजनोयानि सन्वेदा ॥ fa | sa आश्विने अधिमासपाते, “awieat समारभ्य याव- च्छङ्गा्टमो भवेदि”ति, वचनात् दुर्गन्द्रस्था पनोल्याने AAA च afer: | gare प्रतिसिद्धानि परतरान्यच्च देविकमिति ॥ मलमासे - तचिषेभरे एडमासे कत्तव्यत्वाभिधानाच्छुदक्षष्णा -
म्य समारभ्य शडशक्ता्टम्यां खमापनोयम् । ITA समासे मध्ये स्याच्च लिम्तुचः । प्रह्तमखिलं क्म तदाऽनुष्टयमेव तु ॥ ofa शदमासे WITS मलमासे भ्रतुषेयत्वात् । भसन्प्रवे नवरा्रविधानेन कत्तव्यम् । मष्ानवमो,-- नवम्यां विधिवहलिमिति वचनादइलिदानकानल एव FAAS | १०
rT | wmfanata: t
ततः qafed महाष्टमो AAT | MAT दगनवमो तथा दुव्वा्टमौ च aT t gaafaea कर्तव्या गिवरातरिबंलेदिनम् ॥ इति , पशनिणयः,-- | जयाभिलाषौ दपतिनंपथुं परिकल्पयेत् t मेष मददिष्चव छागः Rt एव च ॥ एते च पशवो Sat दगया बलिकम्णि ॥ कामार्थो FRS दद्यात् । सम्बकामायसिद्यधं माद्िषं बलिमादरेत् | अन्यच्च, -- पत्रार्धी atfed चेव nial छागमेव च । वश्या काग वराहं च विद्याधीं मेषभमेव च ॥ Waa क्ष्णद्रिणमुष्टं चेव विनाशने | राष्रभङ्ग धनाभावे पशूनामप्यसम्भरषे ॥ पिष्टकेनापि gata aay: स्यात् कदाचन | हो नाडगनधिकाङ्गगं्च क्षणान् बालां श aay | स्ियोऽनुकम्पा देव्यास alot न प्रकस्पयेत् । शरत्काले महापूजा क्रियते याच वािंकी ॥ तस्यां WAAR ea खुला भक्तिसमन्वितः । सञ्वावाधाविनिसुक्तो धनघान्यसुतान्वितः a ममुष्यो anaes भविष्यति न संशयः ॥ इति वचनाच्चण्डिकास्तोतरं पठनोयम् |
स्मतिप्रकाशः।
अष्टम्यां वोघयेषटेवों नवम्यां च प्रभावतः | सतः प्रभातसमये मुखप्रक्षालनं जलम् ॥ जातोलवङ्तोयेन चालथेकखमन्ततः। दन्तकाष्ठं दशम्यां त॒ प्रदद्यात् काथसिष्ये y एकादश्यामलक्तं च हादभ्यां नखशोधनम् 1 त्रयोदश्यां ततो TATRA MAR शभम् ॥ weal तु देव्या केशसंयमनं स्मृतम् ॥ ्रमावस्यायां गन्धं तु गात्रोदत्तनिकं तथा | प्रतिपत्सु च सिन्दूरमञ्जनं चापरेऽहनि ॥ तीयायां शमे वस्ते चतुष्यां भूषणं स्मतम् ॥ पञ्चम्यां AVA: ala षष्ठयां मदयोपदारकैः | मदनयं जातौफनादि ददात् ।
सप्घम्यां पतिका पूजा नानोपकरणंः WH: | नानोपद्ारकेविखपत्रमालां दद्यात् | Seat पूजयेहेवीं नानो पकरणेः शभः । agra: स्मांसाग्रैयथा विभवगशक्तितः ॥ नवम्यां बलिदामं च विजया्धों दषो नरम् । दशम्यां HTT कुथात् क्रोड़ाकौतुकमङ्गलैः १
भ्रपराजिता,--
HATA युता चेत्-स्याहशमो चापराजिता ) ay muse क्त्वा याता काया जिगोषुणा +
७4 स््मतिप्रकाश्चः। <
दुर्गो सवानन्तरवैष्णवक्ते तिथौ द शम्यामपराजितायाम् |
रामो fangenfey वेधं क्त्वा जगामारिपुरं wate: ॥
लसत् सन्ध्यामतिक्रान्तः कि्चिदुद्धिब्रतारकः।
विजयो नाम कालोऽयं सव्व काथाधसाधकः ॥
सायंकाले यदा न स्यादशमौ चापरेऽहनि ।
नवमौसंयुता काया सत्वदा जयकांकिभिः॥
नवमो शेषसंयुक्तद शम्यां विजयो व्सवम् |
कुर राम | afraa वशिष्टन महातना॥
कावशणत्-खयमगमेऽभू त्तः कैचिदाचाया; ।
छतरायुघाद्यभिष्टं वेजयिकं निगमे कुशात् i
Sand J स्यं यया दिशा खक््ननं रुपो यान्तम् ।
uaa प्रयातस्य स्तिप्रमरातिवंश्सुपैति ॥
Hal नोराजनं राजा Teast यथाबलम् ॥
शोभनं खद्ननं पश्येव्जनलगो गो्सन्निधौ | कौसुदोपौगेमासो.-
श्राखिने पोणमास्यां तु चरेजागरणं निगि।
algal सा समाख्याता काया लोकविभूतये ॥
कौमुदं पूजयेल्लच्मोमिन्द्रमेरावतख्थितम् |
मुगन्धेनिभि wanna चरेत् ॥
fama वरदा aan: को जागर्तीति भाषिकषौ ।
स्म ऋषिं प्रयच्छामि भरैः क्रीं करोति यः ॥
नारिकेलथिपिटकंः पितन् देवान् समर्बथेत् ॥
स्मतिप्रकाशचः। 9°
बन्धु प्रोणयेत्तेन खयं तदशनो भवेत् |
को जागत्ति वचो विधाय पुरुषं लक्छो ख्यभत्यरतकम् | wat पञ्चदशो निशणोधपमये लोकस्ततो जाण्छयात् | एवं wat विधानेन दयतक्रोडां समा चरत् |
aera: सतरियेतश्यः श्रेवेवाम्यवर्ण जै; |
तास्बृलेना रिकेलंख वम्र दैव कपदंकः |
परस्पर च्च दातव्यं पूज्यरैवीं समपयेत् |
एवंयः कुरुते भक्तया तस्य eat प्रिया vag | ६ aa fania ofa चाभिघानाद्राचिक्घत्यमिदं, तिधिदेषे श्रसा-
दुपरि घटिकाद्यमधिकं व्याप्नोति owed, तदा परदिने कत्तव्य, “तिभिर्मुहत्तं विध्यतीति वचनात्, अन्यधा पूव्वेदिन एव, निभोध- व्याप्तरधिकत्वात् |
का्तिकक्षष्णपक्तमधिक्षत्य,--
गोहाष्टम्यां गवां पूजा गोग्रासो गोप्रदधचिणम् | गवाममुगमः काय्य: सव्यान् कामानभोपखता ॥
प्ररौपामावास्यां खाद्प्रकरणे TTA: |
सुखराति',-
कारिक मासि waar तिथौ च कुमुमांशकः। सुखाय Farha: स्यात्-कार््यां रषटसुखाय वे ॥
शक्तादाविति परसावास्यायामित्यथः।
Ot खातिप्रकाशः |
तद्क्ष,- श्रमावास्यां तुलादिय aanfasi faqafa । सुखरातेरुषःकाते प्रदौपो ज्चलितालये | GWA. कुसुमेर्गन्ेदधिगोरचनाफलैः | वन्धुन् वान्धववन्धंख एच्छत् कुशलया गिरा | पूजयेच्च तथा लच्मोमलक्छोमलमाभिनोम् । weal: पञ्चपताकाभिदिंजमेकं we वसेत् ॥ प्रथमाषटटमो,-- उत्कलेषु प्रथमोत्पद्नस्य बन्टापना क्रियते समाचारात् | aa wizfaafafata ग्राह्या । “at fafa समनबुप्राप्ये"ति वचनात् | बन्दापनायोग्यकाललामे सति ग्राह्या “away यस्य यः काल'- इति वचनात् । दोपाबलिकोव्छवः,- TUS दोपदानेन पूजा HAT मराफला | SUNT HAN दीपचक्रमधापरम् ॥ दोपयात्रा च HUM चतुदेश्यां HET च । गिनोवानौषु अथवा वत्स ! काय्यं महाफलम् ॥ एतेन चतुद श्यामावास्याप्रतिपदिनेषु दौपयावा प्रतिपादिता | नरकाय प्रदातव्यो दोपः सम्मृज्य देवताम् | ततः प्रदोषसमये दोपान् ददयास्मनोरमान् ॥ नरकाय नरकगमनपरिहाराय, तलामावास्या tawanfe- कामावास्या इत्यभिप्रायेश |
खतिप्रकाशः । SE.
प्रावरणषष्ठो,- यातु मागेभिरे शक्रमहाषष्टौ नराधिप! | टेवहिजसुषद्धयथ may aa कारयेत् । MANTA वस्तरकम्बलपरटी प्रतयः । sa भ्रौटयिकतििर््राद्या। पाषाणचतदशो,-- दशचिकै wars तु या पाषाणचतदभो। तस्या माराधयेदेवों नक्तं पाप्ाणभक्षणंः | रेण्वग्यसौख्यसौभाग्यरूपानि प्राष्रयात्ररः । पाषाणाकारपिष्टकमिति जोसुतवाष्नः, नक्तमिति वचनाब्रक्- कालः प्रधानं, यदा तूभयरात्तौ Waza: मश्व, तदा परदिने पूजादिकं कायम् | वकुलामावास्या,- पौषे तु वकुलक्नोरपायमेम्तपयेत्-पितन् | श्रमावास्यायामित्यधः। पौषे मासि यदा विप्र! शक्ता्टम्यां बुधो भवेत्| तदा तस्यां महापुण्या भरो भद्रेति कोत्तयेत् ॥ तस्यां ala तथा टानं तपेणं विप्रभोजनम् | सुप्रीतये क्रतं देवि ! naareferal भवेत् \ पुष्यवन्दापना,- Ce जगत्-पुरा ल्मोत्यक्तमासोत्तदा इरिः | पुरन्दर TAT तथा शक्रहदस्प्रतो ।
To खतिप्रकाशः '
पञ्चैते पुष्ययोगेनं पौणमास्यां तपोवलात् । Way पुनखक्रः सोभाग्योत्साहलद्छिभिः ॥ तस्मात्र: पुष्ययोरी aa सौभागम्यह्वषये । aafanta aaa नवैवेस्तैख शोभितान् | ततः पुष्टिकरं दां भोक्तव्यं छतपायसम् । पु्थयोगेषु कत्तव्यं रान्नां BAY Bae ॥ पुष्ययोगेनेति वचनाब्र्षत्रमातरे परूजाबन्दापनादिकं कायम् | नस्षतदध,-- उदये faqeue aad त्रतदानयोः । दिनदये तथात्र तु cad स्यादइलवन्तरम् ॥ छतकम्बलं,-- wifay वेदिपय्यन्तं यो दद्याद्-एटतकम्बलम् । जागरं ठृत्यगोताद्यः सक्ञत्-क्लत्वा त wate ॥ मन्वन्तरसहस्राणि शिवलोके महोयपे | पव्वेणि मकरसंक्रान्ती | माघक्षष्णचतदभशो,- माघे मास्यते पते रटन्याख्या चतुर्दशी | तस्यासुदयवेलायां खातो नावैक्चते यमम् ॥ माघे मासि रटन््यापः कष्णपश् चतदं शम् | ब्रह्मन्नमपि चण्डालं AMA पुनोमडे ॥ भरणोदयवेलायामारटग्यपि नित्यशः | Faget विष्णुना सव्व; कस्य पापं gala? ॥
स्मतिप्रकाशः। ce
यां काश्चित् afta प्राप्य mre चतदेभीम् | यमुनायां विशेषेण नियतस्तपयेत्-पुमान् ॥ उभयत्र भ्ररुणोदयव्या तौ cafes कायम्। पू्वदिनस्य पुं तिधिल्वात्। भ्ररुणोदयकाले सुक्ृत्तान्युनतिथिलाभ एव स्नानम् | उत्तरत तु घटि कालामे काय्येम्,-- व्रतोपवासख्रानारौ घरिकैका यदा भवेत् उदये सा तिधिग्राद्या ्राडादावम्तगासिनो॥ माघस्नानचतुदभोन्नानयोः काम्ययोः रेशकानकस्चाकयात्त. AY मदानुष्टानम् | खानाङ्गानां तु दण्पौणमासगोस्तन्धेणान् ठाने प्रयाजाद्यङ्गवत् AAAI | वरदाचतुर्घौ,-- AAU AAI तु गौरोमाराधयेद्-वुधः। चतुरधीं वरदा नाम तस्यां गौरो सुपूजिता ॥ सौभाग्यमतुलं कुथात्-पञ्चम्यां wee ययम् ॥ इति | aa तिमुहृत्तव्यापिनो तिधिर््राद्या। गया; शडजयाऽप्यसु नागविदा निषिध्यत | श्रोपश्चमो,-- पञ्चम्यां कुन्दकुमुमेः Gea कौन्दो सष्द्ये | कन्दो सरसखखतो । “cet श्रोरपि faa’ faaa ware: पञ्चम्यां सरसतोपूजां Harry । भत रात्रौ पुजा क्रियत समाचारात्। प्रथमप्रहरव्यापिनो ग्राश्चा। माघसममो,- ११
८२ सखतिप्रकागः।
सूयग्रहणतुख्या fe माघमासस्य सप्तमौ | श्ररसणोदयवेलायां ज्ञानं तस्यां महाफलम् ॥ माघे मासि शितं प्ते स्मो कोटिभास्करा | दद्यात् BMA दानाभ्यामायुरारोग्यसम्प्रदः॥ श्ररणोदयवेलायां शक्ता माघस्य सप्तमी | गङ्गायां यदि लभ्यत सूयग्रहशतेः समा ॥ यत्र पूब्वापरयोररुणोदये सप्तमो, तत्र पृन्यरुणोदयकाले खानम् | खानमन्तः,- यदव्जग्मक्लत पापं मया सप्तसु ATT | aa रोगश्च शोकश्च AAT दन्तु anal I PAY फलगन्धाकपतरक्ञप्रसूनकः | दद्यादुल्ाय तत्राघं सप्तधा यदिवा faut | ara मासि यिताष्टम्यां सलिलं भोसरवग्मण | | श्रां चये सदा कुस्ते स्युः सन्ततिभागिनः॥ sea तु गिते पत्ते भोप्रायतु तिलोदकम् | wa च विधिवदद्युः सर्व्वे ant दहिजातयः। स्वं वणौ इति ब्राह्मणादयखत्वारः । दिजातय--इति सम्बोधनम् । ब्राह्मशसत्वन्धवर्णानां यः करोत्योहेहिकम् । तदणत्वमसो याति शह लोकै परत्र च ॥ afa भोमक्तत्येतरपम् |
सख्मतिप्रकाशः | च
ब्राह्मणायासतु ये वणा दयुर्भीभाय नो जलम् । WIRTH पुण्यं तेषां नश्यति qua! ॥ दूति meray | वसून् Cary तधाऽदिव्यान् नमस्कारस्वधान्धितान् । एते wae पितर एष्वायत्ताश्च मानुषा; ॥ ति वचनेन वसुमध्यपातिनो wwe सम्भरपिदल्ादि- त्याशयः | तपणमन्तः-- वेयाघ्रपद्यस गोत्राय शाङ्कतिप्रवराय च । Wala ददाम्येतत् सलितं alway ॥ एको दिष्टत्वारेकोदिष्टश्राइ काले कत्तव्यम् | भेम्येकादशी,- ara मामि रिते प्ते gaan युता पुरा| एकादभो तथा चेव भौमेन समुपोषिता | श्रचचयंसुतव्रतं क्त्वा पितुशामदृणो भवेत् | aware विख्याता प्राणिनां gaafeat | aaay विनोपोष्या ब्रह्महत्यां व्यपोडति ॥ भोमदहादणो,- मृगशिरे शग्रधरे माघे मासि प्रजापत | एकादश्यां शिते oa सोपवासो जितेन्द्रियः ॥ हादश्यां षट्तिलाचारं Har पापात् प्रमुच्यते । तिलो दत्तं faaarn तिलद्ामो तिलोदकी ॥
cy स्मृतिप्रकाशः
तिलदाता च भोक्ता च षट्तिलो नावसोदति। aaa षट्तिलो भूत्वा सत्वेपापात्-प्रसुच्यते I विंश्रदषसदस्नाणि anata Asa ॥ तेलग्रहणे दोषम् । उपोष्यैकादशीं माघे तसाभ्यङ्गः HARAAT । हादश्यां प्राम्भ (१) रेवं तेन व्याघ्रसुखो भवान् ॥ वह्कात्सवपौणमासो,- amiaa शिते पक्चे ara मास्याद्रंमे fafa | दादश्यां पञ्चदश्यां at भवेदङ्किमदहोत्छवः ॥ शिवरातिचतुदभो,-- संयोगपएश्रक्त्वेन नित्यं काम्यं च, aa नित्यत्वमकरणे प्रत्य वायश्चवखात् | परात्परतरं नास्ति गिवराज्रिव्रतात्-परम्। न पूजयन्ति भक्तयेशं ae जरिभुवनेश्वरम् ॥ जन्तुजन्मसदस्रेण WHA नात्र संशयः | वोष्ा च। ad वषं महारेवि ! नरो नारो पतित्रता। fqatial महादेवं कामं भक्तया प्रपूजयेत् । नित्यनिखलशष्दोऽपि,-- माघक्तष्णचतुद श्यां य; find संशितव्रतम् | Bay: पूजयेन्नित्यं स लमेदौसितं फलम् ॥
ee oie ae ak mines oe GA OE A ach UD Set nah aaa Ati Satan
1) यद्धबदेभम्।
खतिप्रकाथेः।
भणवो यदि वा qagq wae हिमवानपि | मेशुमन्दरलक्ता्च Went विन्य एव च ॥ aaa कदाचिद faad fe शिवत्रतमिति। एवभेतद्रतं कुयात्-प्रतिसंवत्सरं व्रतो ॥ हादशाब्दिङ्खभेव स्याच्तुर्विशतिकं तधा | मर्व्वन् कामानवाप्नोति प्रेत्य चेद च मानवः ॥ शरिवरातित्रतं नाम सव्वेपापप्रणाग्रनम् | श्राचरढालम्नुष्याणां भुक्गिमु्िप्रदायकम्। शिवं च पूजयित्वा यो जाग्नि च चतदंभीँ | मातुः पयोधररसं न fata स कदाचन,
तत्र aa-qed उपवासः पूजा जागरणं चति विविधम् |
तथोक्न,- उपवामप्रभावेन तथा चेवात्र जागरात् । शिवरात्रौ तधा शख्मोचिङ्कस्यात्र प्रपूजया ॥ meagan लोकान् शिवस्तागुल्यमाप्रयात् | aay लिङ्गमभ्यये सोपवासप्रजागरः ॥ श्रजानच्रपि निष्यापो निषादो गणतां गतः।
केवलो पवासोऽपि पर्छते |
wafegaaal यो fe शिवराविमुपोषयेत्। सव्यान् कामानवाप्नोति रुद्रेण सह मोदते 4
तथा कैवलजागरश्मपि।
त्च
८६ स्मृतिप्रकाशः।
afaq-qufania व्रतदोनोऽपि यः पुमान् । जागर कुर्ते तत्र स रश्द्रसमतां व्रजेत् ॥ केवलपूजा च। यः पूजयति भक्येणमनेकफलतां ब्रजेत् । इति अधवा faruag पूजाजागरणनयेदिति, भ्रश्क्तविषयम् । वेश्ानरहादशकपालन्धायेन अवयववाक्यानामवयुत्यानु वादत्वेनोप- पनत्रत्वाक्मुदाय wa aaweufata fasta: । परन्तु फलश्व- णात्वेवलोपवासादि क्रियते, समाचारोऽपि aati भ्रव fafa: प्रदोषनिशोधोमयव्यापिनो arg ! तदुक्ष,--- प्रदोषव्यापिनो aren शिवरातिचतुदंगो।
माचक्लष्णचतुदश्यां महादेवो महानिपि ॥ शिवलिङ्गतयोश्रुतः कोटि सू्यसमप्रभः | तत्कालव्यापिनो ग्राह्या शिवरातित्रते fafa: ॥ इति, तथाच,-पूवेद्युरेव प्रदोषनिशौयोभयन्यापो पूव्वद्यरेव, ata स्तदुभयव्याप्तौ परेय॒रेव, उभयत्र निगोधव्याप्तौ परेद्युरेव | निशादये चतुदेश्यां प्या त्याज्या परा शुभा । दति प्रदोषनिभोधोभयव्यापेः। पूर्वद्युनिशोधब्यापिः परदः, प्रदोषव्या्धिसेत् पूबद्यरेव व्रतम् | जयन्तो शिवराविख काया भद्रा जयान्वितै। तथा श्रवणौ TAA तथा Taal च या। पू बिहव क्त्या शिवरातिबेदिनम् ॥ इति,
समतिप्रकाशः । cg
aut, — भरचैरात्रात्-पुरस्ताचेव्नयायोगोऽवगम्यते | geafaca aaa शिवरातिः faafaa: | इति, यदा पृव्वय॒निंशोधादृड प्रस्ना चतुदभो परेद्यः शयवशातरि- शोधादव्यीगीव समाप्ता, तदा Yaa: प्रदोषनिभोधोभयब्यापिर- सम्भवात् परेयुः, प्रदोषव्याप्तरेकस्याः सम्भवाच्च परविद्देव ग्राद्या | . तदुक्त माघाशिते भूतदिनं कदाचिद् देति योगं यदि पश्चदश्या। जयाप्रयुक्ांनतु जातु कुथाच्छिवस्य रातिः प्रियक्षच्छिवस्येति॥ यदा YAM प्रदोषादृं प्रहत्ता चतुदभो परदुः क्षयवथात्- प्रदोषादर्व्वािव समाप्ता परेदुरव्याधिदयाभावात् पूर्वेदुनिजीय- व्यासे; सहावाञ्जयायोगाञ्च पृष्बदयुरेवोपवासः । तत्रायं विवेकः | दिनदये निभौधव्याप्तौ तदव्याप्तौ वा प्रदोषव्याप्तिनियामिका, रिनदये प्रदोषव्याप्तौ च निभोधव्याक्िनियामिका, एकंकस्मिन् fea cana saan नियामक <fa | aq तिधित्रयं चेदरतिप्रणस्तम्,- तयोदभीौ कनलाऽप्येका मध्ये चेव चतुदगो | ga aa शिनोबालो विरूश्यां शिवम चयेत् ॥ तधा वारविशेषेण योगविगरेषेण च प्रशसा भवति । माघ-क्ृष्ण-चतुदंश्यां रविवारो यदा भवेत् | भीमो वाऽप्यथवा टेवि ! कत्तव्य व्रतसुक्तमम् । शिवधोगद्य योगे a axdeuaraay ॥ एति,
ट । स्धतित्रकरार, ।
अथ पारणम् |
उपोषणं चतुर्दश्यां चतदेश्या्च पारणम् । Ha: सुक्तलसेख लभ्यतेऽप्यथवा न AT I तिधोनाभेव सव्यौसामुपवासत्रतादिषु | तिष्यन्से पारणं कुयादिना शिवचतदभोम् ॥ तत,.- उ पवासेषु सर्व्वेषु TAS पारणं भवेत् | faut चेव भन्ते च पारणं ay चोद्यते | MAA Aaa प्रातरेव हि पारणम् | तेन यदा यामत्रयादव्वीगव चतुदशो समाप्यते तदा तिथ्यन्ते पारणम् | यदा चतुदभौ यामत्रयमतिक्रामति, तदा चतदभोमध्ये पारणं HAY । age माधवाचायः,- तिथ्यन्ते पारणं यामत्रवयादब्बोकसमापने। अन्यधा पारणं प्रातरन्यतिध्युपवासवत् ॥ इति दोलायाता,- मरो दोलागतं दृष्टा गो विन्दं चिदशाचितम् | फारगुग्धां संयतो भूत्वा गोविन्दस्य पुरं व्रजेत् | फारगुमे पौणमास्यान्तु कायः फ्गुमहोसखवः | गोविन्दो cial stews Hens रवो ॥ wey; SHH A |
सृतिप्रकाशः 4 ce. STAY चतुदभो,--
चैतक्षष्णचतुदश्यां a: स्नायाच्छिवसत्धिधौ | गङ्गायां च faney a g प्रेतोऽभिजायते । चेतरक्लष्णचतुदंश्यामक्ारकदिनं यदि |
स पिशाचः gaa स्याद्-गङ्कगयां स्ानभोजनात् +
अध संक्रान्तिनिणयः।
सृगककटसंक्रान्ती इ उदग्दक्िणायने। विषुवतो तुलामेषे विष्णुपदयः स्थिरात्मके ॥ षडणोतिदिभरोरे stead प्रकीत्तिताः ।
मृगो मकरः, fau ठषमिंदृष्यिककुम्मराणयः, विश्णुपद्यः, दि्रौरा मिधनककटधनुर्मीनाः षड़गोतिसंत् काः | तदुक्र,--
saa = विषुषे इ चत्वारः षषग्रोतयः।
aaa विष्णुपयश्च संक्रान्यो इादश सृताः ॥
AZ: AVANT यः स कालो रविसक्रमे । संक्रान्तिसमयः Gat eta: पि गितैक्तणे; ॥ तद्यो गघाप्यधसोडं तिं धव्राद्यः प्रको्तिताः ।
द्द्ष्च तेलस्प्नो मां सवव्मैनो पवासादि विषयम् | १२
€ ७ । स्मतिप्रकाशः ।
पुणखकालमाष,- जिंशत्ककटके नाडयो मकरे विंशतिः; परा । वत्तमाने FART नाडस्तूभयतो दभ | षडगीत्यामतोतायां afeqara नाडिकाः । पुण्यायां विष्णुपद्याश्च प्राक्पथादपि षोटश ॥ ufe संक्रमणे पुणखमहः aca प्रकौत्तिंतम् | tral संक्रमणे पुण्यां fears खानदानयोः॥ HE संक्रमणे पुण्यमुदयाग्महरदयम् । wary चेदरैरा्रे रविसंक्रमणं भवेत् ॥ प्राहदिनदइयं पुण्यं Aa मकरककटौ | मानां भास्करे GATT शन्वैरोदले | सम्पण तूभयोक्ञयमतिरेकै परेऽहनि ॥ भास्करे भास्करोपलक्तितदिवसे संक्रमखे aay प्रहरदयं पश्यन् | पूरणं शव्वरौदले कलान्यूनार्ैरातके | wart तूभयोः पूव्वापरदिनयोः मानां पुण्यं, श्रतिरे केऽ रात्ात्मरतः संक्रमणे परेऽहनि मानां पुखयमित्यमुषज्यते। श्रादौ yet विजानोयादययभिता तिधिभषेत् | skua wale तु वि्ञेयश्चापरेऽषश्नि ॥ इति वचनात् संक्रान्तिकालोनतिधेः, पूव्वेदिनगामिष्वे yea- दिमे पुण्यकालः, तिथिभेदे उस्रदिने genta: तेन श्रचै- रात्रे संक्रान्तौ भ दौ पूत्वैदिन एव मानां, यद्यभित्रा संक्रान्ति
खालिप्रकाणः | *, ९१
काले yafed च एकव तिथिभषेत्) तेन भर्रात्रसंक्रमणे यदुभयमानाङगं yaaa तद्िव्रतिथिविषयं, ana gatas gas ति्यमेदेऽपि परस्य gare gufafa aed: HATH ATA विशेषः, —
यद्यस्तमनबेलायां मकरं याति भास्करः |
प्रदोषे त्वहैराते वा Grazia atsefa १
aaa परित्यज्य भषं संक्रमते यदा ।
WAT QXUA वा स्रानदानं परेऽहनि।
पहैराते तदृ वा संक्रान्तो दक्षिणायने |
पूव्यभेव दिनं are यावत्राभ्युदितो रविः ॥
मिथनात्-ककिसंक्रान्तियदि स्यादं शमालिनः |
प्रभाते वा fasta at garzefa पृव्वतः ॥
एतच कल्पतरुकारेण श्रनाटतसिति दादगसंक्रान्तिष्वपि
एकव mae क्रियते! तथापि प्रामाणिकंलिखितमिति लिखितम् |
रविस॑क्रमण पुण्येन न्नायाद्यदि मानवः |
सप्तजन्न्यसी रोगो निर्ैनञ्चापि जायते ॥
waa कोटिगुणितं ad विष्णुपदोफन्तम् |
षडशीति ave (१) तु सविषुवसुदाद्तम् |
dara यामि दक्तानि हव्यकव्यानि erate: |
तानि तषां ददात्यकंः पुनजन्मनि wats |
— = भ ne त rei fe Te AS a ~ 9 “न
(१, बहःभोत्याखदटाच्तम्)।
९३ सतिप्रकाशः।
gaa विषुवे चेव ग्रहणे चन्द्रसूथयोः | ष्टोराघ्रोषितः खातः TAIT: AAV ॥ अत्र खषस्थेतरेषासुपवासः |
sifeasefa संक्राग्यां ग्रहणे eee: |
उपवासो न HU wheat पुत्रिणा सदा ।
अथ AAMT |
day नियतो मासमेकभक्तेन यः fata । सुवणम णिमुक्ताव्यकुले मति जायते | अत्र कैवलेकभक्स्य व्रतत्वेनाभिधानारेकभक्तकासेन मास- व्यवस्था काया । | “aT यस्य a: काल" इति वचनात् । मासि सम्बत्सरे चेव तिधिदेधं यटा भवेत्| नत्रोत्तरोत्तमा प्राया पन्वा तु स्यामलिन्बरचः।
मासादितिथेः सम्बह्सरादितिथेश्च fafarea उन्तरविहा WW | भत्र चान्द्रो मासः पूणिमान्तो ग्राह्यः वर यथा पूणिमान्त- मासस्य ग्राह्यत्वं त्यै मकम् t वेशाखमासक्षत्यम्,-- anid यः चिपेन्ासमेकभक्तन मानवः ¦ सयाति apa लोके पूजितो धनवानपि ॥ वैशाखे YMA वजयित्ा तु गोप्रदः। ~ get विष्णुपदे कल्पं खित्वा राजा wafee ॥
खतिप्रकाथः । € हे
शत्र yaad निन्भाल्यव्यतिरिक्ञविषयम् । पूजायां निलय
ग्रहणस्य विहितलात् | ज्ये्ठसासक्तत्यं,-
च्येष्ठमूलं तु यो मासमेकभक्तं समाचरेत् ।
sara भवति et भोगशाप्रोति पुष्कलान् ॥ ्राषाट्मासकत्यं,-
श्राषादमेकभक्ं तु खिला arena: |
AQAA बहुधनो वहुपुत्रस जायते ॥ श्रावणशमासक्षत्य,-
aaa नियतो मासमेकभक्तेन यः सिपेत् |
ma तल्ाविशेषेण पूज्यते क्नातिव्ैनः ॥ भाद्रमाषक्लत्य,-
पौषठपदंतु यो मासमेकाहारो UTAT: |
गवाख्यस्मष्टमतुलमेश्य्ये प्रतिपद्यते | भ्राखिनमासक्लषत्य,-
तधेवाऽश्बयुजं मासभेकभक्षन यः सिपेत् ।
मृजावान् ACA बहपुर जायते ॥ कास्तिंकमासक्त्यं,-
कान्तिकं वापि यो मासमेकभक्तेन तिष्ठति ।
सोऽश्वमेधफलं प्राप्य afense महहोयते ॥
एकभक्तेन AMA तथेवाऽया चितेन च |
व्रते wa धरावातिजयते दोपमालिनो ॥
९४ स्मृतिप्रकाश्ः।
gue कार्तिके मासि दैविं पिढसेविते | क्रियमाणे ब्रते नृणां स्वल्पेऽपि च मडइत् फणम् ॥ samen यकिञखिमद्छादिवजेनसङ्ल्पयमानरं, चान्द्रायण्पयो- व्रतचतुथं कालषषटकालादिव्रतकरणे HATA | तलामकरभेषेषु WIAA प्रशस्यते | हविष्यं AWAY महापातकनाशनम् | एतत्सोरमासत्रयसाध्यभमेकं wafa वदति। केवलख्नानेऽपि फलमस्ति | यदोकदहिपुलान् भोगाम् चन्द्र-सयग्रहोपमान् । कासिके सकले मासि प्रातःसखरायो भवे्ररः॥ कान्तिकस्य तु यत्-स्रानं ara मासि विशेषतः। क्च्छ्ादिनियमानाच् areas प्रशस्यते ॥ waiter ara व्याध्यादिना भरसामध्यं धश्यप्रतिग्रषरूपेण पुता- दिना कारयेत्, दक्िणादानपृव्बैकं ब्राह्मणशादिनावा। aifaa सकलं मासं वहिः लायो जितेन्द्रियः| लपन् हविष्यभुग्दान्तः aad: प्रमुश्ये ॥ कासिकोऽम्निदैषत्यः via सर््वटेवानां aa, का्तिके मासि वदहिःल्रायो गायग्ोजप्यनिरतः wate हविष्याशौ सम्बल्सरक्लतात्पापात्पूतो भवतोति | सकलमिति मासादितिधिः पूष्वविहा प्राया | MAU यस्य यः कालः सा तिधिस्वद्पक्रभे । nied इति वचनात् |
स्मतिप्रकाथः) ९५
तथाच तदुपक्रमयोग्यकाललाभे तदुपक्रमः Ars: | वहिन mat खानं काय, तेन प्रातःकालादन्यत्रापि ज्ञानं कायम् | यद्यपि- कात्तिकेऽदहं करिष्यामि प्रातःख्ानं जनादन | | wire तव देवेश ! दामोदर | मया aw i दति qaaa wamet वत्तते। anfa प्रातःशष्टस्य दिवसवा चितं, काम्यत्वेन सन््योत्तरं कायत्वात् तेन सष्षाङ्गोप- संहारस्य न्याखयत्वाहष्तल्लानादेरवकाथः। भ्रतएव वडिःज्ञान्- AAA) aaa सव्धाङ्जलसंयोगरूपस्य GIA न्याय्य- ay माघन्नानस्य काम्यत्वेऽपि अरुणोदये विधानात् qaqa: पत्वं प्रातःस्नानेन सद तन्वेणानुष्टानं यव, तथा समुदितस्य व्रत- त्वात्, तैन वद्धिःखानगायक्रोजपषविष्येतरभोजननिदत्तिरूपं व्रतं, जपश्च लक्षपरिमितः काय्येः | Me aay AWAIT मासमेकं पयोव्रतः | गायतो जप्यनिर्तो quad स्रतिग्रङ्ात् ॥ प्रधवा प्रतिदिनं awerafifan: are: | सदसखक्षतवस्त्वभ्यस्य व हिरेतचिकं fea: । महतोऽप्येनसो मासाक्छ चेवाऽहिविमुच्यते i वहिरम्यागारादौ, गूमाहदिरिति केचित्, जपश्च बरधा। सव्याषृतिं सप्रणवां गायत्रीं facet सडह । ये जपन्ति षदा तैषां म भयं विद्यते कचित् ५ तेन दशप्रवसप्तव्याद्रतिशिरःसहितायाः AAAI जपं Om |
॥ are . # समति RT anit ४ \ 4 mn ) } QUA ive, 4 0 ‘{ # । । bs 4 [१ we ¢ १५ % i oe A! + + ॥ yt Re 4 é 4) >, t
अपर, " ऊकार पव्वैसश्चाय YT AAT च । गायत्रीं प्रणवं चान्ते जपे दछ्येवसुदादृतम् ॥ ` हविष्यभुक् इत्यनेन इविष्येतरभोजननिहठन्तिशेभ्यते। नक. विदोषद्ष्टा परिसंख्या | फासतः परिसंख्यायां तेदोष्याभावात् । तेन॒ भोजनस्य रागप्रास्तवेन विधानासभ्मवाद्धोजने सति इषिष्यद्रव्यनियमः | इविष्यद्रव्याणि य॑धा,- इविष्येषु यवा He तदनु प्रोहयस्तिलाः । माषकोद्रवमौरारौन् सम्भालामे विवयेत् ॥ गौरः ्वेतपषेपः, सुख्याभेवे प्रतिनिधि-रिति प्रतिनिधिक्षरये- ऽपि माखादोन् जयेत् ।
म न्तिक् शिता fad धान्यं axiferar यवाः| कलायकंगुनोवारवासुकं हिडमोचिका 1 कालेयं कालशाकश्च मूलकं कीतुकेतरत् । शवणे सिन्धुखासुद्रे गव्ये च ठदधिखपिषौ a प्चोऽगुहससारश्च पमसास्रषरोतको | "पिप्पली SMG मामरद्चेव faferer a अदलौशवसोधात्रोफलान्धगु डमे सवम् | arate quay, दिष्ाणि प्रसते ॥ इति पठन्ति |
सिपि bole 2: M £! “~ eal mae ft ry + ५9 “s : ‘ ae ie ४५१. १: 44 aa | f “ok ४ gi! Adee aga Oe ‘ न \& 3 {4 | apes =i ५ san \ T+ 0 ar ¢ ५ . ae ee? +" १, | yey + मः 3.8 i ^ ५५ श न {~ aE 6 08: भ ‘Appendix, Pads: 1.2 1 @ 00. "५ ति Ce Babs m ^ ५५५१ ¢ @ 9 पी Pn, Tes | Lo x + [| # भा ५८.११ 4 rebis 1 © ’, ° : si 0.9 Zabendist Khan ~ |... ee ee Fi न. ५ 19 ५ 3 di, Fasc, 1-14 @‘38/ eag ~ ; `^ ` :
Pasi, or, Tasy’s list. of Shy’ah 2ooks, Fase, 1-4 @i/-each) fy). 4
४ eee eve ane. 8 a i [१५414०४ (Text ५५ Eng ) ace , ९५ 9१४ - 92, 1 $ ( हि wry of Guja ¦ ५ ese l Aa Sthiin, Hftory of the Persian Masgnawi, Fasc. 1 @ /12/ each wee 0 igitory of the Caliphs, (English) Fasc. 1-:6 @ 1/4/ 6६८ .... See Bs i-Jahangiti, Fasc. 1--3 @ /10/ each ve a 9. | With Supplément, 51 Fas. \@1/- each... र ,.. 61 imj-Rahtnt, Part I, Fasc. 1--8 १2 2/ each see 6
aa Setr-ul-Umard, Vol. 1, asc, 1--9, Vol. II, Fasc, 1--9 ; Vol. II, 1-10: ” x to Vol. I, Fase. 10-11; Index to Vol. II, Fasc. 10-12
xto-Vol, IIT, Faso. 11-12 @/l/each - oh oe 86. ya . Ditto (Eng ) Vol. I, Fase. 1--2, @ 1/4/ each as i 2 ड of Tahmasp ` sins we ४. 1 97 11191 ’L-Mu'D i Fasc. 1:-2 ie ia i 9 dabakbabu- Tawarikh, Base. 1--15 @ /10/each ... ,, Ditto Hnglish ) Vol. J, Fasc. 1--7; Vol. I, Fane. 1--5 and 8 Indexes ; Vol. 111, Fasc. 1 @ 1/ each ००," 16 dntakhabu-l-Labab, Fasc. 1--19 @ /10/ each Sis क sox. 41 + Ditto Part 8, Fasc. 1-2 @1/- each = ,.., ५१७ 5४ 9 ukhbatu-l-Fikr, Fasc. 1 @ /10/ , we 0 t's Khiradnamah-j-Iskandari, Fasc. 1--2 @ /12/ each 1. n and Turki Divans of Bayran Khan, Khan Khanan a | Awéninn s-Sayyad of Khuda Yar Khan ‘Abbasi, edited in the original Persian with English notes by Lieut. Col. D. 0, Phillott | , $ 0४8५१६०1, Fasc. 1--5 @ /10/ each si ए we २8 Ditto, (एणा) Fasc. 1--5 @ 1/ # ते 5 पनन्त ५९९ bee १०९ ee pe ushnavissn eas axe ang ; . 1 an Bid 8611, (Kinglish ), Fasc, 1-14 @ 1/- each eae .. 14 index eee oat mo” ny 0५८ Shahi, of Ziyéu-d-din Barni Fase. 1..7 @ /10/ each . 4 4 1020911. of Shams-i-Sirki Aif, Fase. 1.6 @ /10/ each = ॐ 4१८1९०४ Arabic Poems, Fase. 1--2 @ 1/8/ each we ॐ we Mabeni "1. Lughat : A Grammar of the Turki Language in Persian 1 १. uk 1 Jalisngiri ( Kog ) F asc. 1 (@) 1/ ; eee 969 ०१० ` 1 ia: Ramjn, Fase. 1--5 @ /10/ each - a त geil, Vol. I, Fasc, 1-9, Vol. II, Faso 1.8 @ /10/ each ... re 139 STATIC SOCIETY'S PUBLICATIONS ie eee ATIC ReStancuns, Vole, XX @ 10/ each or Phoceanixcs of the Asiatic Society from 1878 ४० 1899 (1906 to 1904
ape out of stock) @ /8/ per No
141, 1882 (6), 1883 (5), 1884 (6), 1885 (8), 1886 (8), 1887(7),
B (1. 1888 (10, 1890 (11), 1891 (7). 1899 (8), 1898 (11), . 1894 iy ); 1895 (7}, 1896 (8), 1897 (8), 1898 (8), 1899 (8), 1900 (7), 1901 , es (7), 1902, (9) 1003 (8), 1904 (16), @ 1/8 per No. to Membeta aad = Yi 2/. per No; to Non-Membera ५३५२. Baie व 1८4440८8 ok tag in brakets give the number of Naa. in cack कनः
Review of the Rusaarches of the Societ from, 1784-188§.. 3 =
(४.01 the Library of the Asiatic 8०५१४८४, Bengal, कना. ie
Ko te Es eer wileon’y Descriptions of New er द i we 111. with 8 coloured Plates, 4to. @efeah -..,, he
j ro eacogandainyta, Parts I & Ti @ 1/9 as ce
Baba of ‘Is 1; Shai पवक, and editad apith notes by अ ae च)
¢ + {८ ४.
He +~ ॥
a
aeki वमप 0989. 1-34:@.1/ cach weenie ‘7; : Liter De ‘LoMitra
छि < ^~ >» @> ॐ @ ०० ॐ
pool
eoweo > ॐ
ne © @ & ४० > > <
fei - Se
3